Leonhard Euler
Mathemategydd a ffisegydd arloesol o'r Swistir oedd Leonhard Euler (15 Ebrill 1707 – 18 Medi 1783). Gwnaeth ddarganfyddiadau pwysig mewn ystod eang o feysydd megis calcwlws gorchfychanion a theori graff. Ef hefyd gyflwynodd lawer o'r terminoleg a'r nodiant mathemategol modern, yn enwedig ar gyfer dadansoddi mathemategol. Mae ef hefyd yn enwog am ei waith ar fecaneg, deinameg hylifol a seryddiaeth.[1]
| Leonhard Euler | |
|---|---|
 | |
| Ganwyd | 15 Ebrill 1707  Basel |
| Bu farw | 18 Medi 1783, 7 Medi 1783 (yn y Calendr Iwliaidd) St Petersburg |
| Man preswyl | Basel, St Petersburg, St Petersburg |
| Dinasyddiaeth | Old Swiss Confederacy, Ymerodraeth Rwsia, Teyrnas Prwsia |
| Addysg | Doethur mewn Athrawiaeth |
| Alma mater |
|
| ymgynghorydd y doethor | |
| Galwedigaeth | mathemategydd, ffisegydd, academydd, ysgrifennwr, damcaniaethwr cerddoriaeth, seryddwr, gwyddonydd, dyfeisiwr, weithredwr, daearyddwr |
| Cyflogwr |
|
| Adnabyddus am | Euler's theorem, Euler's rotation theorem, Euler's theorem in geometry, Euler's sum of powers conjecture, Euler's polyhedron formula, Euler-Lagrange equation, Cauchy–Euler equation, Ffwythiant φ Euler, Euler's identity, Euler's four-square identity, Fformiwla Euler, Euler's theorem, gamma function, Gaussian integral, Euler–Mascheroni constant, lucky numbers of Euler, Diagram Euler, nine-point circle, Euler line, llwybr Euleraidd |
| Prif ddylanwad | Pierre de Fermat, Christiaan Huygens, Pierre-Louis Moreau de Maupertuis |
| Tad | Paul III Euler |
| Mam | Marguerite Brucker |
| Priod | Salomea Abigail Euler, Katharina Euler |
| Plant | Johann Euler, Christoph Euler, Carl Euler |
| Gwobr/au | Cymrawd Academi Celf a Gwyddoniaeth America, Cymrawd y Gymdeithas Frenhinol |
| llofnod | |
 | |
Treuliodd Euler y rhan fwyaf o'i oes yn St Petersburg, Rwsia ac yn Berlin. Caiff ei gyfri fel y mathemategydd pwysicaf yn y 18g, ac un o'r mwyaf erioed drwy'r byd. Mae hefyd yn un o'r mathemategwyr mwyaf cynhyrchiol o ran ei gyhoeddiadau.[2]
Cyfeiriadau golygu
- ↑ Dunham, William (1999). Euler: The Master of Us All. The Mathematical Association of America. t. 17. Italic or bold markup not allowed in:
|publisher=(help) - ↑ Finkel, B.F. (1897). "Biography- Leonard Euler". The American Mathematical Monthly 4 (12): 297–302. doi:10.2307/2968971. JSTOR 2968971. https://archive.org/details/sim_american-mathematical-monthly_1897-12_4_12/page/300.
