Rhyfel rhwng Unol Daleithiau America, yr Ymerodraeth Brydeinig a'u cynghreiriaid oedd Rhyfel 1812. Cyhoeddodd yr Unol Daleithiau ryfel ar yr Ymerodraeth Brydeinig ym Mehefin 1812. Goresgynnwyd Canada gan yr Americanwyr ond cafodd y goresgyniadau eu trechu. Ymosododd y Prydeinwyr ar Washington D.C. yn Awst 1814 a llosgwyd y Tŷ Gwyn a'r Capitol gan y milwyr Prydeinig.[1] Enillodd yr Americanwyr gyfres o frwydrau ym Medi 1814 a Ionawr 1815 gan gynnwys Brwydr Baltimore, yr ysbrydoliaeth am "The Star-Spangled Banner", anthem genedlaethol yr Unol Daleithiau.[2] Llofnodwyd cytundeb heddwch yn Gent, Gwlad Belg, yn Rhagfyr 1814 ond parhaodd y rhyfel hyd Chwefror 1815.

Rhyfel 1812
Dyddiad 18 Mehefin 1812–18 Chwefror 1815
Lleoliad Dwyrain a chanolbarth Gogledd America, Cefnfor Iwerydd, Y Cefnfor Tawel
Cydryfelwyr
UDA Yr Unol Daleithiau
Choctaw
Cherokee
Creek
Y Deyrnas Unedig Yr Ymerodraeth Brydeinig
- Y Deyrnas Unedig Y Deyrnas Unedig
- Y Deyrnas Unedig Canada Brydeinig

Shawnee
Creek Red Sticks
Ojibway
Chickamauga
Fox
Iroquois
Miami
Mingo
Ottawa
Kickapoo
Delaware (Lenape)
Mascouten
Potawatomi
Sauk
Wyandot

Arweinwyr
UDA James Madison
UDA Henry Dearborn
UDA Jacob Brown
UDA Winfield Scott
UDA Andrew Jackson
UDA William Henry Harrison
UDA William Hull
Y Deyrnas Unedig Lord Liverpool
Y Deyrnas Unedig George Prévost
Y Deyrnas Unedig Isaac Brock
Y Deyrnas Unedig Roger Hale Sheaffe
Y Deyrnas Unedig Gordon Drummond
Y Deyrnas Unedig Robert Ross
Y Deyrnas Unedig Edward Pakenham
Y Deyrnas Unedig Charles de Salaberry
Y Deyrnas Unedig Tecumseh

Cyfeiriadau golygu

  1. The War of 1812 and Relocating the Nation’s Capital, Ghosts of DC. Adalwyd 30 Rhagfyr 2012.
  2. Star-Spangled Banner and the War of 1812, Smithsonian. Adalwyd 30 Rhagfyr 2012.
  Eginyn erthygl sydd uchod am ryfel neu wrthdaro milwrol. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.