Ystorya Adaf: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
B Gwybodlen Wicidata using AWB |
|||
Llinell 1:
{{Teitl italig}}
'''''Ystorya Adaf''''' (neu '''''Ystorya Addaf''''', Hanes Adda) yw'r teitl a dderbynnir amlaf ar gyfer gyfieithiad [[Cymraeg Canol]] o'r testun Lladin ''Historia Adam'',
Mae'r ''Ystorya Adaf'' wedi goroesi mewn pedair llawysgrif, Peniarth 5, Peniarth 7, Peniarth 14, a Hafod 22, ac mae wedi'i golygu tair gwaith. Mae fersiwn ym Mheniarth 5 yn dwyn y teitl ''Evengl Nicodemus'' (Efengyl Nicodemus) yn gamarweiniol. Er bod chwedl Nicodemus a ''Buchedd y Groes'' yn dod yn gysylltiedig â'i gilydd yn aml mewn llawer o drawsnewidiadau canoloesol, nid yw'r testun Cymraeg yma yn un ohonynt. Mae'r dilyniant lle mae'r Ystorya Adaf yn ymddangos ym Mheniarth 5, lle mae'n cael ei olynu gan stori Hanes y Dioddefaint o Efengyl Mathew a chyfieithiad Cymraeg o'r ''Inventio Sancte Crucis'' (Canfod y Groes Sanctaidd), yn awgrymu bod y copïwr wedi ystyried yr ''Ystoria'' i fod yn rhagarweiniad i'r Croeshoeliad, chwedl yr ''Inventio'' yn stori olynol, gyda chyfrif yr Efengyl yn darparu cyswllt rhyngddynt.
Er bod y stori wedi'i hymhelaethu ychydig mewn dull nodweddiadol o ryddiaith naratif Cymraeg Canol, ar y cyfan mae'n glynu'n agos at y testun [[Lladin]] fel y'i hailadeiladwyd gan Meyer.
Mae'r cyn lleied o gysylltiadau ag sydd rhwng motiffau'r stori a thraddodiad brodorol Cymru yn ymddangos yn gyd-ddigwyddiadol. Er enghraifft, motiff yr ôl troed gwywedig (mae Seth yn canfod ei ffordd yn ôl i Baradwys trwy ddilyn yr ôl troed a adawyd gan Adda ac Efa flynyddoedd cyn hynny, lle na dyfodd unrhyw beth erioed wedyn), sy'n debyg i'r chwedl bod dim yn tyfu yn ôl troed Arthur a cheir yn un o'r triawdau.
Dyma fraslun o'r hanes:
Llinell 19:
* Jenkins, John (gol.). "Medieval Welsh Scriptures, Religious Legends, and Midrash."Trafodion Anrhydeddus Gymdeithas y Cymmrodorion (1919-20), tt. 121-131. Argraffiad yn seiliedig ar Beniarth 5 gydag amrywiadau o Beniarth 14 a Hafod 22 <ref>[https://cylchgronau.llyfrgell.cymru/view/1386666/1396911/160#?xywh=-1826%2C-191%2C5816%2C3780 Trafodion [[Anrhydeddus Gymdeithas y Cymmrodorion]] (1919-20) Cylchgronau Cymru LlGC] adalwyd 13 Chwefror</ref>
* Jones, Thomas Gwynn (gol.) A G. Hartwell Jones (cyf.). 'Ystorya Addaf' a ' Val y Kavas Elen y Grog': Tarddiad, Cynnwys, ac Arddull y Testunau Cymraeg a'u Lledaeniad (traethawd hir [[Prifysgol Cymru]]).
*Williams, Robert (gol.) Selections from the Hengwrt Manuscripts, Cyf. 2 (Llundain, 1892), 243-50. Seiliedig ar Beniarth 5.
== Cyfeiriadau ==
| |||