Tudweiliog: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Marthuws (sgwrs | cyfraniadau) B symud lluniau o gwmpas |
Marthuws (sgwrs | cyfraniadau) B twtio |
||
Llinell 22:
Pentref bychan a chymuned ar arfordir ogleddol [[Penrhyn Llŷn]], [[Gwynedd]] yw '''Tudweiliog''' ({{Sain|Tudweiliog.ogg|ynganiad}}).
Deallir fod y pentref wedi ei enwi ar ôl [[Tudwal]], sant Llydaweg a fu farw oddeutu'r flwyddyn 564. Mae damcaniaeth fod yr enw Tudwal ''(''neu ''<nowiki/>'Dathyl','' gweler ''<nowiki/>'Caer Dathyl'<nowiki/>'' ym ''Mhedwaredd Cainc y Mabinogi)'' wedi tarddu o o'r Aeleg ''<nowiki/>'Tuathal'
Cynrychiolir yr ardal hon yn y [[Cynulliad Cenedlaethol Cymru|Cynulliad Cenedlaethol]] gan {{Swits Dwyfor Meirionnydd i enw'r AC}} a'r Aelod Seneddol yw {{Swits Dwyfor Meirionnydd i enw'r AS}}.<ref>[http://www.cynulliadcymru.org/memhome.htm Gwefan y Cynulliad;] adalwyd 24 Chwefror 2014</ref><ref>[http://www.parliament.uk/mps-lords-and-offices/mps/?sort=2&type=3 Gwefan parliament.uk;] adalwyd 24 Chwefror 2014</ref> ▼
==Cyfrifiad 2011==▼
Yng [[Cyfrifiad 2011|nghyfrifiad 2011]] roedd y sefyllfa fel a ganlyn:<ref>{{cite web|url=http://www.ons.gov.uk/ons/rel/census/cyfrifiad-2011/ystadegau-allweddol-ar-gyfer-awdurdodau-unedol-yng-nghymru/stb-2011-key-statistics-for-wales---welsh.html|title=Ystadegau Allweddol ar gyfer Cymru|publisher=Swyddfa Ystadegau Gwladol|accessdate=2012-12-12}}. Poblogaeth: ks101ew. Iaith: ks207wa - noder mae'r canran hwn yn seiliedig ar y nier sy'n siarad Cymraeg allan o'r niferoedd sydd dros 3 oed. Ganwyd yng Nghymru: ks204ew. Diweithdra: ks106ew; adalwyd 16 Mai 2013.</ref><ref>[http://www.golwg360.com/newyddion/cymru/94179-cyfrifiad-niferoedd-y-siaradwyr-cymraeg-wedi-disgyn Canran y diwaith drwy Gymru]; Golwg 360; 11 Rhagfyr 2012; adalwyd 16 Mai 2013</ref><ref>[http://www.golwg360.com/newyddion/cymru/94179-cyfrifiad-niferoedd-y-siaradwyr-cymraeg-wedi-disgyn Gwefan Swyddfa Ystadegau Gwladol]; Niferoedd Di-waith rhwng 16 a 74 oed; adalwyd 16 Mai 2013.</ref>{{bar box▼
|float=left
|title=Cyfrifiad 2011
Llinell 36 ⟶ 43:
{{bar percent|'''Y nifer dros 16 sydd mewn gwaith (Tudweiliog) (156)'''|blue|38.9}}
{{bar percent|:''Y ganran drwy Gymru''|grey|67.1}}
}}
▲}}Mae'r mwyafrif o'r boblogaeth yn siarad [[Gymraeg|Cymraeg]] fel mamiaith. Mae [[amaethyddiaeth]] yn rhan hanfodol o fywyd dyddiol y gymuned gyda [[Twristiaeth|thwristiaeth]] yn bwysig drwy'r haf. Mae i'r pentref un siop/Swyddfa'r Post, canolfan cymuned, tŷ tafarn, gefail, [[eglwys]], (- sydd wedi ei chysegru i Sant Cwyfan, ar ôl Saint Kevin o'r 6ed ganrif o Glean Dá Loch, yn Sir Mhantáin, Iwerddon), [[capel]] (a chapel Berseba sydd rŵ yn anheddau) ac [[ysgol]] gynradd (presennol) a ddathlodd ei chanmlwyddiant yn [[2007]]. Mae gwasanaeth bws lleol yn gludiant cyhoeddus (pob 2 awr) rhwng Tudweiliog (a phentrefi eraill ar hyd y ffordd) a [[Pwllheli|Phwllheli]], sef cymuned mwyaf poblog Llŷn tua 10 milltir i ffwrdd. Mae Tudweiliog yn gyngor cymuned o fewn sir [[Gwynedd]], ac o fewn dalgylch y gymuned mae atyniadau megis Cromlech Cefnamwlch ([[cromlech]]) ar [[Mynydd Cefnamwlch]], olion cymuned o [[Oes yr Haearn]] ar gopa fynydd [[Carn Fadryn]], traethau tywodlyd Tywyn a Phenllech a phorthladdoedd hanesyddol [[Porth Ysgaden]], [[Porth Colmon]] yn Llangwnnadl (hefyd [[Llangwnadl]]), a [[Porth Gwylan|Phorth Gwylan]] sydd dan ofalaeth yr [[Ymddiriedolaeth Genedlaethol]].
▲Cynrychiolir yr ardal hon yn y [[Cynulliad Cenedlaethol Cymru|Cynulliad Cenedlaethol]] gan {{Swits Dwyfor Meirionnydd i enw'r AC}} a'r Aelod Seneddol yw {{Swits Dwyfor Meirionnydd i enw'r AS}}.<ref>[http://www.cynulliadcymru.org/memhome.htm Gwefan y Cynulliad;] adalwyd 24 Chwefror 2014</ref><ref>[http://www.parliament.uk/mps-lords-and-offices/mps/?sort=2&type=3 Gwefan parliament.uk;] adalwyd 24 Chwefror 2014</ref>
▲==Cyfrifiad 2011==
▲Yng [[Cyfrifiad 2011|nghyfrifiad 2011]] roedd y sefyllfa fel a ganlyn:<ref>{{cite web|url=http://www.ons.gov.uk/ons/rel/census/cyfrifiad-2011/ystadegau-allweddol-ar-gyfer-awdurdodau-unedol-yng-nghymru/stb-2011-key-statistics-for-wales---welsh.html|title=Ystadegau Allweddol ar gyfer Cymru|publisher=Swyddfa Ystadegau Gwladol|accessdate=2012-12-12}}. Poblogaeth: ks101ew. Iaith: ks207wa - noder mae'r canran hwn yn seiliedig ar y nier sy'n siarad Cymraeg allan o'r niferoedd sydd dros 3 oed. Ganwyd yng Nghymru: ks204ew. Diweithdra: ks106ew; adalwyd 16 Mai 2013.</ref><ref>[http://www.golwg360.com/newyddion/cymru/94179-cyfrifiad-niferoedd-y-siaradwyr-cymraeg-wedi-disgyn Canran y diwaith drwy Gymru]; Golwg 360; 11 Rhagfyr 2012; adalwyd 16 Mai 2013</ref><ref>[http://www.golwg360.com/newyddion/cymru/94179-cyfrifiad-niferoedd-y-siaradwyr-cymraeg-wedi-disgyn Gwefan Swyddfa Ystadegau Gwladol]; Niferoedd Di-waith rhwng 16 a 74 oed; adalwyd 16 Mai 2013.</ref>
<br />
|