Asid: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Glanhawr (sgwrs | cyfraniadau)
Glanhawr (sgwrs | cyfraniadau)
Llinell 30:
:HNO<sub>3</sub> → H<sup>+</sup> + NO<sub>3</sub><sup>-</sup>
:HCl → H<sup>+</sup> + Cl<sup>-</sup>
:H<sub>2</sub>SO<sub>4</sub> 2H<sup>+</sup> + SO<sub>4</sub><sup>2-</sup>
 
O ganlyniad, mewn hydoddiant asid cryf mae molaredd H<sup>+</sup> yn hafal i folaredd HA ac felly rhoddir y [[pH]] gan;
Llinell 39:
 
====Asidau gwan====
Ar y llaw arall, dim ond ychydig y mae asidau gwan yn daduno mewn hydoddiant dyfrllyd. Gellir mesur cryfder yr asid gwan gan gysonyn daduniad yr asid, ''K''<sub>a</sub>, a roddir gan;
 
<math> K_a = \frac{ [\mbox{H}^+] [\mbox{A}^-] }{ [\mbox{HA}] } </math>
Llinell 45:
ble [HA] yw crynodiad yr asid mewn [[mol]] [[litr|dm<sup>-3</sup>]]
 
Po fwyaf yw'r ''K''<sub>a</sub>, y cryfaf yw'r asid. Fel arfer mae cysonion daduno asidau gwan fel [[asid asetig]] yn llai na 0.100 mol dm<sup>-3</sup> gan nadfod ydyntsafle'r [[ecwilibriwm]] yn daduno'nbell fawr mewni'r hydoddiantchwith;
 
:CH<sub>3</sub>CO<sub>2</sub>H ⇌ CH<sub>3</sub>CO<sub>2</sub><sup>-</sup> + H<sup>+</sup> (''K''<sub>a</sub> ~ 1.8 x 10<sup>-5</sup> mol dm<sup>-3</sup>).
 
Gan nad yw asidau gwan yn daduno'n llwyr mewn hydoddiant, nid yw [HA] yn hafal i [H<sup>+</sup>]. Felly mae angen defnyddio cysonyn y daduniad erwrth mwyn cyfrifogyfrifo pH yr hydoddiant. Gallwn dybio bod [H<sup>+</sup>] yn hafal i [A<sup>-</sup>], felly gallwn ail-ysgrifennu'r cysonyn fel y ganlyn;
 
<math> K_a = \frac{ [\mbox{H}^+]^2 }{ [\mbox{HA}] } </math>