Asid: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Glanhawr (sgwrs | cyfraniadau) |
Glanhawr (sgwrs | cyfraniadau) |
||
Llinell 32:
=== Damcaniaeth Brønsted-Lowry ===
{{Prif|Damcaniaeth Brønsted-Lowry}}
Cyffredinoleiddiwyd damcaniaeth Arrhenius gan Brønsted a Lowry a ddeffiniodd asid fel sylwedd sy'n cyfrannu [[proton]]au i fas. Os caiff asid ei hydoddi mewn dŵr, y [[dŵr]] sy'n ymddwyn fel y bas gan ei fod yn [[amffoterig]]. Er enghraifft wrth hydoddi [[asid fformig]] mewn dŵr, sefydlir yr ecwilibriwm canlynnol;
:HCO<sub>2</sub>H + H<sub>2</sub>O ⇌ HCO<sub>2</sub><sup>-</sup> + H<sub>3</sub>O<sup>+</sup>
Mantais y diffiniad hwn yw ei fod ef ddim yn gyfyngedig i hydoddiant dyfrllyd. Gall asid Brønsted-Lowry adweithio gydag ''unrhyw'' fas, nid dim ond gyda dŵr. Er enghraifft gall [[asid hydroclorig]] adweithio gydag [[amonia]];
:HCl + NH<sub>3</sub> → NH<sub>4</sub>Cl
Fodd bynnag, mae'r rhan fwyaf o asidau Brønsted-Lowry yn asidau Arrhenius hefyd.
==Cryfder asidau==
| |||