Daciaid: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Dim crynodeb golygu
Llinell 29:
Paratôdd y Rhufeiniaid y dial, a gyflawnodd [[Trajan]]: 101 isqué Rhufain, pasio trwy [[Pannonia]], croesi'r Theiss a chroesi'r afon Maros i [[Transylfania]]. Roedd y frwydr fawr gyntaf yn erbyn y Daciaid ger Thorda, mewn lle o'r enw Prat de Trajà o hyd. Ail-drafododd Decebalus delerau heddwch yn 104, ond daeth yn un o lednentydd Rhufain, a sefydlwyd garsiwn Rhufeinig yn y brifddinas, Sarmizegetusa, dan arweiniad Longinus. Cipiodd Trajan y teitl "Dacian".
 
==DecébalDecebalus==
Manteisiodd [[Decebalus]] ar yr heddwch i rearmailarfogi. Ymosododd ar yr Yazidis, a oedd yn gynghreiriaid i'r Rhufeiniaid; derbyniodd ddiffeithwyr Rhufeinig ac arestio Longinus yn y pen draw a gadael iddo wybod na fyddai’n ei ryddhau nes i’r Rhufeiniaid adael y wlad ac iawndal am gostau milwrol. Cafodd Longinus ei wenwyno a chyhoeddodd y senedd Rufeinig ryfel ar Decebalus.
 
Yn ystod yr Ail Ryfel Dacian hwn (105AD), croesodd Trajan y [[Afon Donaw|Donaw]] ger y Porth Haearn, lle adeiladodd y [[Pont arnofio|bont arnofio]] enwog (a ddechreuwyd yn 103AD), ac arweiniodd ran o'r fyddin i Alud, wrth arwain y gweddill ger dyffryn Orsova a gorymdeithiodd yn erbyn prifddinas Decebalus, Sarmizegetusa, na allai'r Daciaid ei amddiffyn a'i roi ar dân cyn ffoi i'r mynyddoedd. Cyflawnodd Decebalus ac uchelwyr eraill hunanladdiad er mwyn osgoi cwympo i ddwylo'r Rhufeiniaid (yn ôl fersiynau eraill, cafodd ei gipio, ac mae eraill yn honni iddo ddianc ac iddo gael ei gipio a'i ladd yn y pen draw). Aeth Trajan i'r brifddinas yn 106.