Wicipedia

Stadiwm Wembley (1923): Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Pori'r hanes yn rhyngweithiol
← Cymharer â'r fersiwn gyntCymharer â'r fersiwn dilynol →
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
GweledolCystrawen wici
Dim crynodeb golygu
Dim crynodeb golygu
Llinell 1:
 
{{Infobox venue|stadium_name=Stadiwm Wembley|demolished=2002–2003|record_attendance=126,047 ([[Bolton Wanderers F.C.|Bolton Wanderers]] vs [[West Ham United F.C.|West Ham United]] – [[Rownd Derfynol Cwpan Lloegr 1923]])|seating_capacity=82,000 (127,000 yn wreiddiol)|tenants=[[Tîm pêl-droed cenedlaethol Lloegr]] (1923–2000)<br />[[London Monarchs]] (1991–1992)<br />[[Wembley Lions (speedway)|Tîm speedway Wembley Lions]]<br />(1946–1957, 1970–1971)<br />[[Arsenal F.C.|Arsenal]] (gemau UEFA, 1998–2000)<br />[[Leyton Orient F.C.|Leyton Orient FC]] (1930){{Unbulleted list|item1_style=background-color:#ccc;|'''Major sporting events hosted'''|[[1963 European Cup Final]]|[[1968 European Cup Final]]|[[1966 FIFA World Cup]]|[[1971 European Cup Final]]|[[1978 European Cup Final]]|[[1992 European Cup Final]]|[[1995 Rugby League World Cup]]|[[UEFA Euro 1996]]}}|former_names=Empire Stadium<br />British Empire Exhibition Stadium|architect=Syr [[John William Simpson (pensaer)|John William Simpson]] a [[Maxwell Ayrton]]<br />Syr [[Owen Williams (engineerpeirianydd)|Owen Williams]] <small>(peirianydd)</small>|construction_cost=£750,000 [[Pound sterling|GBP]] (1923)|surface=Glaswellt a thrac|operator=|owner=Wembley Company|rebuilt=Agorwyd y [[Stadiwm Wembley]] newydd yn ei le yn 2007|closed=7 Hydref 2000|logo_image=[[File:Wembley Stadium (1923) logo.svg|150px]]|expanded=|renovated=1963|opened=28 April 1923|broke_ground=1922|coordinates={{Coord|51|33|20|N|0|16|47|W|type:landmark|display=it}}|location=[[Wembley]], [[Llundain]], Lloegr|caption=Twin Towers Stadiwm Wembley|image_size=230px|image=Wembley Stadium Twin Towers.jpg|logo_caption=|dimensions=}} Roedd y '''Stadiwm Wembley''' gwreiddiol ( /w ɛ m b l ff / ; a adnabyddir hefyd fel '''Stadiwm yr Ymerodraeth)''' yn stadiwm [[Pêl-droed|bêl-droed]] ym Mharc Wembley, [[Llundain]], a oedd yn sefyll ar yr un safle a'i [[Stadiwm Wembley|olynydd]].<ref name="towers">{{Cite web|url=https://www.theguardian.com/uk/1999/jun/13/wembleystadium.deniscampbell|title=Foster topples the Wembley towers|last=Campbell|first=Denis|date=13 June 1999|website=[[The Guardian]]|access-date=2 March 2012}}</ref>
 
Cynhaliwyd [[Cwpan Lloegr|rownd]] derfynol y [[Cwpan Lloegr|Cwpan FA]] yn Wembley yn flynyddol o 1923, yn ogystal â rownd derfynol [[Cwpan Cynghrair Lloegr|Chwpan Cynghrair Lloegr]] yn flynyddol. Hefyd, cynhlaiwyd pum derfynol derfynol [[Cynghrair y Pencampwyr UEFA|Cwpan Ewrop]], Rownd Derfynol Cwpan y Byd 1966, a rownd derfynol Ewro 96. Ymysg y campau eraill a gafodd eu cynnal yno mae [[Gemau Olympaidd yr Haf 1948]], rownd derfynol Cwpan Her rygbi'r gynghrair, a Rowndiau Terfynol Cwpan y Byd Rygbi'r Gynghrair 1992 a 1995 . Cafodd nifer o ddigwyddiadau cerdd eu cynnal yno hefyd, gan gynnwys cyngerdd elusennol Live Aid ym 1985.
[[Delwedd:The_old_Wembley_Stadium_(cropped).jpg|chwith|bawd| Golygfa o'r awyr o Stadiwm Wembley, 1991. ]]
Torrwyd tywarchen gyntaf y stadiwm gan y [[Siôr V, brenin y Deyrnas Unedig|Brenin Siôr V]], ac fe’i hagorwyd gyntaf i’r cyhoedd ar 28 Ebrill 1923. Trawsnewidiwyd llawer o dirwedd wreiddiol Parc Wembley [[Humphry Repton]] ym 1922–23 yn ystod paratoadau ar gyfer Arddangosfa Ymerodraeth Prydain 1924–25. Fe'i gelwid yn gyntaf yn '''Stadiwm Arddangosfa'r Ymerodraeth Brydeinig''' <ref>{{Cite news|url=https://select.nytimes.com/gst/abstract.html?res=FA0C12FD385F17738DDDAE0994DE405B848EF1D3|last=Staff|date=17 June 1924|title=Asks Premier to Stop Rodeo Steer Roping; British Society Appeals 'in Name of Humanity' Against Contest of American Cowboys|work=[[The New York Times]]}}</ref> neu'n syml yn '''Stadiwm yr Ymerodraeth''', ac fe'i hadeiladwydadeiladwyd gan Syr Robert McAlpine gyfer Arddangosfa'r Ymerodraeth Brydeinig <ref>[http://www.tribuneindia.com/2004/20040905/spectrum/art.htm Sunday Tribune of India (newspaper)] Article on exhibition (2004)</ref> ym 1924 (wedi'i ymestyn i 1925). <ref>[http://www.britishpathe.com/record.php?id=75167 British Pathe (agency)] Film of British Empire Exhibition, reel one</ref> <ref>[http://www.britishpathe.com/record.php?id=75168 British Pathe (agency)] Film of British Empire Exhibition, reel two</ref> <ref>[http://www.britishpathe.com/record.php?id=75169 British Pathe (agency)] Film of British Empire Exhibition, reel three</ref> <ref>[http://www.britishpathe.com/record.php?id=75170 British Pathe (agency)] Film of British Empire Exhibition, reel four</ref>
 
Costiodd y stadiwm £750,000 ac fe'i hadeiladwyd ar safle [[ffoledd]] cynharach o'r enw Watkin's Tower. Y penseiri oedd Syr John Simpson a Maxwell Ayrton a'r prif beiriannydd Syroedd [[Owen Williams (peirianydd)|Syr Owen Williams]]. Y bwriad yn wreiddiol oedd dymchwel y stadiwm ar ddiwedd yr Arddangosfa, ond fe’i hachubwydachubwyd ar awgrym Syr James Stevenson, Albanwr a oedd yn gadeirydd yar pwyllgorbwyllgor trefnu ar gyfer Arddangosfa'r Ymerodraeth. Defnyddiwyd y maes ar gyfer pêl-droed mor gynnar â'r 1880au <ref>{{Cite web|url=http://www.wembleystadium.com/StadiumHistory/historyIntroduction/|title=Archived copy|access-date=18 May 2009|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090502015057/http://www.wembleystadium.com/StadiumHistory/historyIntroduction|archivedate=2 May 2009}}. Wembley Stadium.</ref>
 
Ar ddiwedd yr arddangosfa, dechreuodd entrepreneur Arthur Elvin (a ddaeth yn Syr Arthur Elvin yn ddiweddarach) brynu'r adeiladau adfail fesul un, a'u dymchwel a gwerthu'r sgrap. Roedd y stadiwm wedi mynd i ddwylo'r derbynnydd ar ôl penderfynnu ei fod yn "anhyfyw yn ariannol". <ref name="g1">{{Cite news|url=https://www.theguardian.com/artanddesign/2006/mar/14/architecture.communities|title=The height of ambition|last=de Lisle|first=Tim|date=14 March 2006|work=[[The Guardian]]|access-date=29 September 2008}}</ref> Cynigiodd Elvin brynu'r stadiwm am £127,000, gan roi blaendal o £12,000 a thalu'r balans ynghyd â'r llog a oedd yn daladwy dros ddeng mlynedd. <ref name="wpwy">Jacobs, N and Lipscombe, P (2005). ''Wembley Speedway: The Pre-War Years''. Stroud: Tempus Publishing. {{ISBN|0-7524-3750-X}}.</ref>
Wedi dod o "https://cy.wikipedia.org/wiki/Stadiwm_Wembley_(1923)"