Barnwriaeth: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Dim crynodeb golygu
Llinell 58:
Ceir galwadau ar gyfer creu barnwriaeth Gymreig arwahân i Loegr. Galwodd [[Elfyn Llwyd]], cyn [[Aelod Seneddol]] [[Plaid Cymru]] a alwodd am ddatganoli cyfiawnder troseddol (criminal justice) i Gymru yn 2014.<ref>weithrediaeth</ref> ac am farnwriaeth annibynnol i Gymru yn 2014, lle nododd mai Cymru oedd yr Cymru ar hyn o bryd yw'r unig wlad yn y byd sydd â [[deddfwrfa]] ei hun, ond nid oes ganddi awdurdodaeth gyfreithiol ei hun.<ref>https://www.iwa.wales/agenda/2014/03/elfyn-llwyd-and-a-legal-jurisdiction/?lang=cy</ref>
 
Yn 2017 sefydlwyd [[Comisiwn Cyfiawnder yng Nghymru]] gan [[Llywodraeth Cymru|Lywodraeth Cymru]] gan [[Jeremy Miles]] AC, [[Cwnsler Cyffredinol Cymru]] dan gadeiryddiaeth [[John Thomas, Barwn Thomas Cwmgiedd|Arglwydd Thomas o Gwmgïedd]].<ref>https://llyw.cymru/comisiwn-ar-gyfiawnder-yng-nghymru</ref> Yn 2019 cyhoeddi 78 argymhelliad gan gynnwys datganoli plismona i Gymru ac y dylai cyfreithiau sy'n cael eu gweithredu yng Nghymru gael eu trin fel rhai ar wahân i gyfreithiau Lloegr, <ref>https://www.bbc.co.uk/cymrufyw/50151785</ref>, sef, datganoli pwerau cyfiawnder i Gymru.<ref>https://golwg360.cymru/newyddion/cymru/556310-comisiwn-galw-ddatganoli-pwerau-cyfiawnder-gymru</ref>
 
Er i Gymru feddu ar ei barnwriaeth annibynnol ei hun ers dyddiau [[Hywel Dda]] cafwyd gwared arnynt yn [[Deddfau'r Cyfreithiau yng Nghymru 1536 a 1542|"Deddfau Uno" 1536 ac 1542]]. Nid oes galwad i fynd yn ôl at y cyfreithiau cynhenid hynny, ond mewn cydnabyddiaeth o etifeddiaeth gyfreithiol unigryw Gymreig, enwyd [[Tŷ Hywel]], sef adeilad [[Senedd Cymru]] mewn gwrogaeth i'r brenin a'i gyfreithiau hynafol.