B
dim crynodeb golygu
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
B →Tarddiad y gair: Gwybodlen Wicidata using AWB |
BDim crynodeb golygu |
||
Llinell 1:
[[Delwedd:Britannica Crowd 9th Century Crwth.png|200px|bawd|Crythor yn chwarae'r crwth. ''Beibl'' [[Siarl Foel]], 9fed ganrif. Dyma'r llun cyntaf o'r crwth ac mae'r gwreiddiol i'w weld yn y ''Bibliothèque Nationale, Paris''.]]
[[Delwedd:David Teniers d. J. 003.jpg|200px|bawd|Cerddor (mewn coch) yn chwarae'r crwth, 17eg ganrif.]]
Hen [[offeryn cerdd]]
Cafwyd cystadleuaeth cannu'r crwth yn [[Eisteddfod Aberteifi 1176|Eisteddfod]] yr [[Rhys ap Gruffudd|Arglwydd Rhys]] yng [[Castell Aberteifi|Nghastell Aberteifi]] ym 1176, lle urddwyd deunaw crythor. Ceir cywydd gan [[Rhys Goch Eryri]], tua 1436, yn canu clodydd y dewiniaid, yr acrobatiaid a'r cerddorion (gan enwi'r crythwyr) a gai eu croesawu i gartrefi'r uchelwyr. Tua 1600, wrth i sgiliau'r [[saer]] wella, a'r crythau'n haws eu
Mae'r crwth yn esblygiad ar y [[lyra (offeryn)|lyra]] (math o delyn fechan) wrth iddi ddatblygu.
Llinell 13:
[[Delwedd:Crwth warrington.PNG|160px|bawd|chwith|Crwth Amgueddfa a Galeri Warrington; delwedd drwy ganiatâd.]]
Er iddo ymledu i sawl gwlad yng ngogledd-orllewin [[Ewrop]] roedd y crwth yn offeryn nodweddiadol [[Celtiaid|Geltaidd]] a
== Y Crwth yng Nghymru ==
Llinell 56:
:A dau dant i'r fawd ydoedd.
Ceir sawl chwedl werin am y '[[Crythor Du]]' ac enwir dwy gainc ar ei ôl, sef 'Erddigan y Crythor Du' a 'Chainc y Crythor Du Bach'. Ceir chwedl arall am 'Y Crythor Du a'r Bleiddiaid' ble mae'r crythor yn dianc am ei fywyd gyda phac o [[blaidd|fleiddiaid]] wrth ei sodlau, ond mae'n llwyddo i ddianc drwy eu hypnoteiddio gyda'i grwth, tawel, araf. Ceir hefyd Ogof y Crythor Du ger [[Cricieth]] ble cyfansoddwyd y dôn
==Heddiw==
|