Cyfradd adwaith: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Glanhawr (sgwrs | cyfraniadau)
Glanhawr (sgwrs | cyfraniadau)
Llinell 17:
 
== Damcaniaeth gwrthdrawiadau gronynnau ==
Mae'r ddamcaniaeth gwrthdrawiadau gronynnau yn esbonio sut mae cyfradd yn amrywio gyda chrynodiad, gwasgedd a thymheredd. Mae adweithiau yn digwydd pan fo gan wrthdrawiadau rhwng y gronynnau sy'n adweithio yr [[egni actifadu]] angenrheidiol. Er mwyn dechrau adwaith cemegol rhwng [[moleciwl]]au, mae'n rhaid torri'r bondiau yn yr adweithyddion, ac mae angen [[egni]] i wneud hyn; yr egni actifadu. [[Tymheredd]] yw mesuriad o gyfartaledd [[egni cinetig]] y molecilwau ac felly po fywaf yw'r tymheredd, y cyflymach y mae'r moleciwlau yn symud. Mae'n rhaid i foleciwlau wrthdaro gyda digon o egni cinetig i'r bondio dorri, hynny yw mae'n rhaid iddynt wrthdaro gyda'r egni actifadu. Ar ôl torri'r bondiau mae'r atomau yn creu moleciwlau newydd sy'nac rhyddhaumae egni yn cael ei ryddhau.
 
Wrth gynyddu'r tymheredd, mae nifer y gwrthdrawiadau uwchben yr egni actifadu yn cynyddu. O ganlyniad, mae amledd y gwrthdrawiadau llwyddiannus yn cynyddu ac felly mae'r gyfradd yn cynyddu. Dengys hafaliad Arrhenius y berthynas rhwn cysonyn y gyfradd a'r egni actifadu:
 
 
:<math>k = A e^{{-E_a}/{RT}}</math>
 
==Hafaliadau cyfradd==