Caleb Morris: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
BDim crynodeb golygu
Dim crynodeb golygu
Llinell 1:
{{Gwybodlen person/Wicidata | fetchwikidata=ALL | onlysourced=no | suppressfields= cenedl | nationality = {{banergwlad|Cymru}} | dateformat = dmy}}
 
Roedd '''Caleb Morris''' ([[12 Awst]] [[1800]] - [[26 Gorffennaf]] [[1865]]) yn [[Gweinidog yr Efengyl|weinidog]] gyda'r [[Annibynwyr]]. <ref>{{Cite web|title=MORRIS, CALEB (1800 - 1865), gweinidog Annibynnol {{!}} Y Bywgraffiadur Cymreig|url=https://bywgraffiadur.cymru/article/c-MORR-CAL-1800|website=bywgraffiadur.cymru|access-date=2020-10-23}}</ref>
[[Gweinidog yr Efengyl|Gweinidog]] o [[Gymru]] oedd '''Caleb Morris''' ([[12 Awst]] [[1800]] - [[26 Gorffennaf]] [[1865]]).
 
==Cefndir==
Cafodd ei eni yn Nhregroes yn 1800. Bu Morris yn weinidog poblogaidd iawn yn Fetter Lane, Llundain.
Ganwyd Morris yn y Parcyd yn yr [[Eglwyswen]], [[Sir Benfro]] yn blentyn i Stephen Morris, [[crydd]], a Mary ei wraig. Roedd y teulu yn eithaf cysurus eu byd, a gyda'r olwg o'i weld yn mynd yn dwrnai rhoddwyd iddo addysg cymharol dda. Cafodd ei addysg mewn ysgol yn [[Aberteifi]] ac ysgol ramadeg [[Hwlffordd]]. <ref>[https://cylchgronau.llyfrgell.cymru/view/2661483/2688951/2#?xywh=-57%2C-258%2C2110%2C1372 Tywysydd y Plant Cyf. II rhif. 1 - Ionawr 1872, Caleb Morris Llundain]</ref>
==Gyrfa==
Wedi derbyn tröedigaeth efengylaidd pan oedd tua 14 mlwydd oed ymunodd Morris a'r Annibynwyr ym Mhen y Groes, Sir Benfro, a dechreuodd bregethu yn weddol fuan wedi ei dderbyn yn aelod. Wedi cyfnod o gyd weithio gyda'i dad fel crydd dychwelodd i addysg gan ddod yn efrydydd yn athrofa ragbaratoawl i ddarpar weinidogion Caerfyrddin o 1819 hyd 1822. Wedi ymadael a'r athrofa derbyniodd alwad i fod yn weinidog y Tabernacl, [[Arberth]], lle cafodd ei ordeinio i gyflawn waith y weinidogaeth ar [[2 Ebrill]], [[1823]]. <ref>[https://cylchgronau.llyfrgell.cymru/view/2325605/2326305/24#?xywh=110%2C1243%2C2034%2C1322 Y Dysgedydd Crefyddol Cyf. II rhif. 9 - Medi 1823, tud 281 - Urddiad.]</ref>. Bu'n weinidog yn Arberth am bedair blynedd. Ym 1827 symudodd i Lundain i fod yn weinidog cynorthwyol i'r Parch [[George Burder]] <ref>[https://doi.org/10.1093/ref:odnb/3958 ODNB Burder, George]</ref> yn Eglwys yr Annibynwyr Saesneg yn Fetter Lane, [[Llundain]]. Roedd Burder yn un o weinidogion mwyaf ei enwad ar y pryd. Pum mlynedd ar ôl i Morris dod yn ddirprwy iddo bu farw Burder ym 1832 a syrthiodd holl bwysau ei weinidogaeth ar Morris a oedd, o hyd, yn ŵr ifanc a gweddol ddibrofiad.
 
Er iddo ddod yn olynydd teilwng i'w rhagflaenydd, gyda chynulliadau mawr yn dod i wrando arno yn y capel a galwadau lluosog fel pregethwr gwadd trwy Brydain penbaladr bu'r pwysau yn ormod i'w iechyd meddwl a chorfforol. Aeth yn ôl i Sir Benfro i geisio adfer ei iechyd ym 1835 am gyfnod o chwe mis cyn rho'r gorau i'w weinidogaeth yn Llundain.
==Cyfeiriadau==
 
*[https://bywgraffiadur.cymru/article/c-MORR-CAL-1800 Caleb Morris - Y Bywgraffiadur Cymreig]
Bu'n weinidog ar Annibynwyr [[Eccleston, Swydd Gaer|Ecclestone]], [[Swydd Gaerhirfryn]] am gyfnod cyn rhoi'r gorau i'r weinidogaeth yn llwyr tua 1850. Dychwelodd i Benfro lle fu'n cadw tyddyn am weddill ei oes.
 
==Marwolaeth==
Bu farw yng [[Gwbert|Ngwbert]], Ceredigion wedi mynd yno yn yr obaith byddai gwynt y môr yn adfer ei iechyd, yn 65 mlwydd oed.<ref>[https://cylchgronau.llyfrgell.cymru/view/2192687/2207817/27#?xywh=-54%2C1102%2C2062%2C1341 Y Diwygiwr, Medi 1865, PEIODASAU A MAEWOLAETHAU] </ref> a chladdwyd ei weddillion ym mynwent Pen y groes.<ref>[https://cylchgronau.llyfrgell.cymru/view/2325605/2338872/33#?xywh=-800%2C83%2C4259%2C2768. Y Dysgedydd Crefyddol, Medi 1865 MARWOLAETH CALEB MORRIS]</ref>
 
== Cyfeiriadau ==
{{cyfeiriadau}}
 
{{Rheoli awdurdod}}