Hominini: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Dim crynodeb golygu |
Dim crynodeb golygu |
||
Llinell 33:
Llwyth o fewn isdeulu'r [[Homininae]] yw '''Hominini'''. Mae gan y llwyth hwn dri is-lwyth: [[Homo|Hominina]], a'i genws [[Homo (genws)|''Homo'']]; [[Australopithecina]], sy'n cynnwys sawl genera darfodedig; a [[Panina]] (neu [[Tsimpansî]]), a'i un genws, sef y ''[[Pan (genws)|Pan]]''.<ref name=Bradley2006>{{cite journal | author = Bradley, B. J. | year = 2006 | title = ''Reconstructing Phylogenies and Phenotypes: A Molecular View of Human Evolution'' | journal = Journal of Anatomy | volume = 212 | issue = 4 | pages = 337–353 | doi = 10.1111/j.1469-7580.2007.00840.x | pmid = 18380860 | pmc = 2409108}}</ref><ref name=WoodRichmond>{{cite journal | author= Wood and Richmond. | year = 2000 | title = ''Human evolution: taxonomy and paleobiology'' | journal = Journal of Anatomy | volume = 197 | pages = 19–60 | pmid = 10999270 | last2= Richmond | first2= BG | pmc= 1468107 | doi=10.1046/j.1469-7580.2000.19710019.x | issue= Pt 1}}</ref> Gelwir aelodau cytras [[bodau dynol]] (yr Hominini), gan gynnwys ''[[Homo]]'' a'r rhywogaethau [[australopithecines]] hynny a ffurfiwyd ''ar ôl'' hollti oddi wrth y tsimpansî yn '''hominins'''; cf. Hominidae; termau "hominids" a hominins).
Cangen "dynol" yw'r is-lwyth [[Hominina]]; hynny yw, mae'n cynnwys y genws ''Homo'n'' unig. Cynnigiodd anthropolegwyr y term tacson Hominini ar sail y dylai'r rhywogaeth lleiaf tebygol gael ei wahanu oddi wrth y ddau arall. Y tsimpansî cyffredin a bonobo'r genws ''Pan'' yw perthnasau agosaf bodau dynol, o ran esblygiad. Maen nhw'n rhannu yr un hynafiad a bodau dynol, hynafiad a drigai ar y Ddaear 4-7 miliwn o flynyddoedd yn ôl ([[CP]]).<ref>{{cite web|url=http://news.mongabay.com/2005/0831a-nih.html |title=''Chimps and Humans Very Similar at the DNA Level'' |publisher=News.mongabay.com |accessdate=2009-06-06}}</ref> Mae ymchwil a wnaed yn 1973 gan Mary-Claire King yn dangos fod 99% o'r [[DNA]] yn gyffredin rhwng y tsimpansî a bod dynol.<ref>Mary-Claire King (1973) ''Protein polymorphisms in chimpanzee and human evolution'',
[[Delwedd:Homininae cy.svg|none|frame|Llinach esblygiad gyda'r is-deulu Homininae wedi'i amlygu. Oddi tano gwelir y ddau lwyth ''Hominini a ''[[Gorillini]]''. Rhanwyd gydag amser i ddau genws: [[Homo]] a [[Pan (genws)|Pan]]. Nid yw'r islwythi wedi'u nodi ar y siart.]]
| |||