Treowen: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Anh91 (sgwrs | cyfraniadau) Crewyd drwy gyfieithu'r dudalen "Treowen" |
Dim crynodeb golygu |
||
Llinell 1:
{{Gwybodlen lle | gwlad = {{banergwlad|Cymru}} | ynganiad = {{wikidata|property|P443}} }}
Mae '''Treowen''' (neu '''Tre-owen''' ) yn dŷ a adeiladwyd ar ddechrau'r 17eg ganrif yn [[Sir Fynwy]], [[Cymru]], a ystyrir fel "y tŷ bonedd pwysicaf (o'i ddyddiad) yn y sir".
Mae wedi'i leoli yng nghefn gwlad, ym [[Cymuned (Cymru)|mhlwyf]] [[Llanwarw]], tua ½ milltir (1 km) i'r gogledd-ddwyrain o bentref [[Llanddingad]], a {{Convert|3|mi}} i'r de-orllewin o [[Trefynwy|Fynwy]] == Hanes ==
{{Blwch dyfyniad|width=25em|bgcolor=#c6dbf7|align=left|quote=There is something very moving about the distant view of Treowen, rising suddenly, high and lonely, out of the fields. It has no park, for it has been a farm since the 17th century, but the lack of elaborate setting suits its character. It is not a sophisticated building but strong, massive and generous. The depredations of time and fallen fortune have removed a good deal, but nothing has been added: everything that is there is genuine, unaltered work of its age. -
Symudodd y teulu Jones o'r tŷ yn y 1670au, a'i roi ar osod fel ffermdy. Ni addaswyd yr adeilad ei hun lawer, heblaw am gael gwared â llawr uchaf ar flaen yr adeilad yn y 18fed ganrif. {{Sfn|Newman|2000}} <ref name="blb">[http://www.britishlistedbuildings.co.uk/wa-2065-tre-owen-mitchel-troy Tre-Owen at British Listed Buildings]. Accessed 2 February 2012</ref> Gwerthwyd y tŷ i'r tenantiaid meddiannol ym 1945, a pharhawyd i'w ddefnyddio fel ffermdy tan 1993. Yn 1960, disgrifiodd yr hanesydd pensaernïol Mark Girouard y tŷ mewn erthygl yn ''Country Life'' (gweler y blwch dyfynnu). Mae gerddi'r tŷ yn cynnwys olion gardd [[Cyfnod y Tuduriaid|Duduraidd]], gan gynnwys clawdd hirsgwar ar ochr ogleddol y tŷ, rhodfa a phyllau pysgod addurnol. <ref>[http://www.coflein.gov.uk/en/site/79027/details/TREOWEN%2C+GARDEN%2C+DINGESTOW/ Treowen garden at RCAHMW]. Accessed 3 February 2012</ref>
Llinell 15 ⟶ 17:
Y tu mewn i'r tŷ, mae'r ystafelloedd ar y llawr gwaelod yn codi i uchder o {{Convert|17|ft}}. Mae yna ystafell banel derw gyda nenfwd plastr a lle tân [[Oes Iago|Jacobeaidd]], a grisiau mawreddog gyda 72 gris. Dyma'r grisiau ffynnon agored cynharaf y gellir eu cofnodi ar gyfer Sir Fynwy . {{Sfn|Newman|2000}} Yn wreiddiol, roedd y neuadd fawr, neu wledda hon, yn dal "sgrin wedi'i cherfio'n hardd" ond mae'r hynefydd o Sir Fynwy, Joseph Bradney, yn ei aml-gyfrol ''A History of Monmouthshire from the Coming of the Normans into Wales down to the Present Time'', yn cofnodi bod y sgrin wedi'i symud i Lys Llanarth, eiddo arall teulu Herbert, ym 1898. {{Sfn|Bradney|1991}} Ysgrifennod Newman, yn 2000, fod y sgrin "yn debygol o gael ei dychwelyd", {{Sfn|Newman|2000}} safbwynt oedd yn adleisio barn Fred Hando, a ysgrifennodd 30 mlynedd ynghynt; "trosglwyddwyd y sgrin dderw dyddiedig 1627 o Dreowen lle, yn fy marn i, byddai'n cymryd ei lle'n well". {{Sfn|Hando|1964}}
Yn ei astudiaeth, ''Houses of the Welsh Countryside'', (cyhoeddwyd 1975, ail argraffiad 1988), mae Peter Smith yn datgan bod Treowen "yn adeilad godidog iawn". {{Sfn|Smith|1988}} Disgrifiodd Tyerman a Warner, yn astudiaeth aml-gyfrol Arthur Mee ''The King's England'', ei fod yn "un o'r tai gorau yn Sir Fynwy". {{Sfn|Tyerman|Warner|1951}} Mae Treowen yn [[Adeilad rhestredig|adeilad rhestredig Gradd I.]] <ref name="azurewebsites1">{{Cite web|url=http://cadwpublic-api.azurewebsites.net/reports/listedbuilding/FullReport?lang=en&id=2065|title=Listed Buildings - Full Report - HeritageBill Cadw Assets - Reports|publisher=Cadwpublic-api.azurewebsites.net|date=2001-09-27|access-date=2017-08-30}}</ref>
== Cyfeiriadau {{Cyfeiriadau}}
== Ffynonellau ==
|