Mynydd Chomolungma: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Dim crynodeb golygu |
Dafyddt (sgwrs | cyfraniadau) B cysillio ac ychwaneg |
||
Llinell 1:
{{Gwybodlen lle}}
'''Mynydd Everest''' neu '''Qomolangma''' (hefyd '''Chomolungma''', [[Nepaleg]]: '''Sagarmatha''', [[Saesneg]]: ''Mount Everest'') yw'r mynydd uchaf yn y byd. Fe'i lleolir ar y ffîn rhwng [[Tibet]] a [[Nepal]] yn yr [[Himalaya]], ac
== Enwi ==
Enwau hynafol y mynydd yn y [[Sansgrit]] yw '''Devgiri''' ("Mynydd Sanctaidd") a '''Devadurga'''. '''Chomolungma''' neu '''Qomolangma''' ("Mam y Bydysawd") yw'r enw [[Tibeteg]], a '''Zhūmùlǎngmǎ Fēng''' (珠穆朗玛峰 neu 珠穆朗瑪峰) neu '''Shèngmǔ Fēng''' (圣母峰 neu 聖母峰) yw'r enw [[Tsieineeg]] perthynol. Yn y [[Nepaleg]] fe'i gelwir yn '''Sagarmatha''' (सगरमाथा), "Pen yr Awyr".
Ym [[1865]], rhoddwyd yr enw [[Saesneg]] '''Everest''' ar y mynydd gan [[Andrew Scott Waugh|Andrew Waugh]], [[Uwch-
<blockquote>
''I was taught by my respected chief and predecessor, Colonel Sir [[George Everest]] to assign to every geographical object its true local or native appellation. But here is a mountain, most probably the highest in the world, without any local name that we can discover, whose native appellation, if it has any, will not very likely be ascertained before we are allowed to penetrate into Nepal. In the meantime the privilege as well as the duty devolves on me to assign…a name whereby it may be known among citizens and geographers and become a household word among civilized nations.''
</blockquote>
Yn y [[1960au]]
Yn [[2002]], cyhoeddodd y papur newydd
== Dringo'r mynydd ==
Bu nifer o ymdrechion i gyrraedd y copa cyn yr [[Ail Ryfel Byd]], y cyfan ond un ohonynt gan dimau Prydeinig, gan nad oedd caniatâd i ddringo'r mynydd o ochr Tibet a bod Nepal yn rhan o'r [[Ymerodraeth Brydeinig]]. Yn ystod un o'r rhain, yn [[1924]], diflannodd [[George Mallory]] ac [[Andrew Irvine (mynyddwr)|Andrew Irvine]] wrth geisio cyrraedd y copa, a bu awgrymiadau eu bod efallai wedi cyrraedd y copa ond wedi marw ar y ffordd i lawr. Y farn gyffredinol, fodd bynnag, yw na allent fod wedi cyrraedd y copa. Yn [[1999]] cafwyd hyd i gorff Mallory ar y mynydd.
Y cyntaf i gyrraedd y copa oedd [[Edmund Hillary]] a [[Tenzing Norgay]] ar [[29 Mai]]
Ar [[25 Mai]] [[2008]] cyrhaeddodd Bahadur Sherchan, 76 oed o Nepal, y copa gan osod record newydd am y person hynaf i ddringo'r mynydd.
|