Kirkcaldy: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Dim crynodeb golygu
B manion
Llinell 1:
{{Gwybodlen lle|gwlad={{banergwlad|Yr Alban}}}}
 
Tref a chyn-[[burgh brenhinol]] yn [[Fife]], [[yr Alban]], ydy '''Kirkcaldy'''<ref>[https://britishplacenames.uk/kirkcaldy-fife-nt277913#.XZZlMK2ZNlc British Place Names]; adalwyd 3 Hydref 2019</ref> ([[Gaeleg]]: ''Cair Chaladain'').<ref>[https://www.ainmean-aite.scot/placename/kirkcaldy/ Gwefan ''Ainmean-Àite na h-Alba'']; adalwyd 3 Hydref 2019</ref> Fe'i lleolir ar arfordir dwyreiniol yr Alban, tua 18.6 milltir i'r gogledd o [[Caeredin|Gaeredin]], a 44.4 milltir i'r de-orllewin o [[Dundee]]. Mae Caerdydd 515 [[cilometr|km]] i ffwrdd o Kirkcaldy ac mae Llundain yn 549.2&nbsp;km. Y ddinas agosaf ydy Caeredin sy'n 18&nbsp;km i ffwrdd.
 
Amcangyfrwyd poblogaeth o tua 48,630 in 2008, felly hon yw'r anheddiad mwyaf yn Fife. Mae Kirkcaldy wedi cael y llysenw "Lang Toun", o'r Sgoteg am dref hir, ers amser maith, gan gyfeirio at brif stryd cynnar y dref a oedd 0.9 milltir o hyd, fel ddynodwydy dynodwyd ar fapiau'r 16eg a'r 17fe17eg ganrif. Yn ddiweddarach, tyfodd yn 4 milltir o hyd wrth i'r anheddiadau gerllaw, sef Linktown, Pathhead, Sinclairtown a Gallatown, gael eu cysylltu.
 
Mae'r cofnod cyntaf o'r dref yn dyddio o 1075, pan roddodd [[Malcolm III, brenin yr Alban|Malcolm III]] sir Kirkcaladunt i eglwys Dunfermline ([[Abaty Dunfermline]] yn ddiweddarach). OdanO dan [[Robert I, brenin yr Alban|Robert I]], ym 1327 newidiodd statws Kirkcaldy o fod yn drefedigaethdreflen i fod yn burgh a oedd yn ddibynadwyddibynnol ar Abaty Dunfermline. Ym 1451, cafodd statws [[feu|feu-ferme]] a roddodd iddo annibyniaeth rhannol oddi wrth yr abaty; derbyniodd annibyniaeth llawn drwy siarter brenhinol gan [[Siarl I, brenin Lloegr|Siarl I]] ym 1644.
 
==Cyfeiriadau==