Wicipedia

Colley Cibber: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Pori'r hanes yn rhyngweithiol
← Cymharer â'r fersiwn gyntCymharer â'r fersiwn dilynol →
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
GweledolCystrawen wici
llun a phennawd
Tagiau: Golygiad cod 2017
ehangu
Tagiau: Golygiad cod 2017
Llinell 1:
{{Person | fetchwikidata=ALL | onlysourced=no | dateformat = dmy |image=Colley Cibber as Lord Foppington in The Relapse by John Vanbrugh1.jpg |caption=Portread o Colley Cibber – yn chwarae'r cymeriad Lord Foppington yn ''The Relapse'' gan [[John Vanbrugh]] – gan Giuseppe Grisoni (1696). }}
[[Actor]] a rheolwr theatr o [[Sais]] a beirdd a dramodydd yn yr iaith Saesneg oedd '''Colley Cibber''' ([[6 Tachwedd]] [[1671]] – [[11 Rhagfyr]] [[1757]]) sydd yn nodedig fel un o feistri'r gomedi sentimental. Gwasanaethodd yn swydd [[Bardd Llawryfog y Deyrnas Unedig]] o 3 Rhagfyr 1730 hyd at ei farwolaeth.
 
Ganed yn [[Llundain]] yn fab i'r cerflunydd Caius Gabriel Cibber, a derbyniodd addysg dda. Ymunodd â'r Theatr Frenhinol yn Drury Lane ynym 1690, fel aelod o gwmni actio Thomas Betterton, a daethdatblygodd i'rei amlwgfedr fel actor digrif drwywrth chwarae'r [[coegyn]] mewn sawl un o [[llên yr Adferiad|gomedïau'r Adferiad]]. YsgrifennoddPriododd ym 1693, ac ysgrifennodd ei ddrama gyntaf, ''Love's Last Shift''; or, ynThe Fool in Fashion'' (1696), ai ennill digon o arian i gynnal ei deulu. dymaDyma'r enghraifft gyntaf o gomedi sentimental, genre a ddaeth i ddominyddu'r theatr Seisnig am ganrif gyfan. YsgrifennoddDaeth rywCibber 30i'r oamlwg ddramâufel eraill,actor gana gynnwysdramodydd o ganlyniad i''Shew Woubortread o'dr andprif Shegymeriad, Sir Novelty Fashion, yn Wou'd'Love's NotLast Shift''. (1702)Ysgrifennai dramodydd arall, Syr [[John Vanbrugh]], ddilyniant i ''TheLove's CarelessLast HusbandShift'' (1704),o'r aenw ''The NonjurorRelapse'', (1717).a Ophortreadodd 1710Cibber iy brif 1740ran, CibberLord oeddFoppington, rheolwryn y Theatrgomedi Frenhinolhonno hefyd.
 
Ym 1700 cynhyrchodd Cibber ei addasiad o'r ddrama hanesyddol ''Richard III'' gan [[William Shakespeare]]. Perfformiwyd yr addasiad hwn am ddwy ganrif bron nes i'r actor Henry Irving adfer y testun gwreiddiol ym 1871.<ref name=Britannica>{{dyf Britannica |url=https://www.britannica.com/biography/Colley-Cibber |teitl=Colley Cibber |dyddiadcyrchiad=26 Rhagfyr 2020 }}</ref> Ysgrifennodd ryw 30 o ddramâu eraill, gan gynnwys ''She Wou'd and She Wou'd Not'' (1702), ''The Careless Husband'' (1704), a ''The Nonjuror'' (1717), yr un olaf yn seiliedig ar ''Tartuffe'' gan [[Molière]]. O 1710 i 1740, Cibber oedd un o reolwyr y Theatr Frenhinol, ac mae ei hunangofiant ''An Apology for the Life of Mr. Colley Cibber'' (1740) yn ffynhonnell bwysig o fyd y theatr Lundeinig yn ystod hanner cyntaf y 18g.
Er ei lwyddiannau yn y theatr, ffigur hynod o gynhennus oedd Cibber a bu nifer o'i gyfoedion yn ei ystyried yn ddyn haerllug ac yn ddringwr cymdeithasol digywilydd. Bu'n gyff gwawd i sawl beirniad, a fe'i anfarwolwyd yn ffug-arwr y gerdd ''The Dunciad'' gan [[Alexander Pope]].▼
 
▲O ganlyniad i'w ysgrifeniadau o blaid achos y [[Chwigiaid]], penodwyd Cibber yn Fardd Llawryfog y Deyrnas Unedig ym 1730, yn sgil marwolaeth [[Laurence Eusden]]. Er ei lwyddiannau yn y theatr, ffigur hynod o gynhennus oedd Cibber a bu nifer o'i gyfoedion yn ei ystyried yn ddyn haerllug ac yn ddringwr cymdeithasol digywilydd. Bu'n gyff gwawd i sawl beirniad, a fe'i anfarwolwyd yn ffug-arwr y gerdd ''The Dunciad'' (1743) gan [[Alexander Pope]]. Ymosodai Cibber ar Pope mewn tri llythyr cyhoeddus yn ystod "rhyfel y [[pamffled]]i".
 
Bu perfformiad olaf Cibber ar y llwyfan ar 15 Chwefror 1745, yn addasiad ei hun o'r ddrama Shakespeareaidd ''King John''. Bu farw yn Llundain yn 86 oed.<ref name=Britannica/>
 
== Cyfeiriadau ==
Llinell 25 ⟶ 29:
[[Categori:Pobl o Lundain]]
[[Categori:Prosiect WiciLlên]]
[[Categori:Rheolwyr theatr]]
Wedi dod o "https://cy.wikipedia.org/wiki/Colley_Cibber"