107,990
golygiad
Y gwahaniaeth rhwng diwygiadau o "Crug crwn"
cyfeiriad at GPC
(cyfeiriad at GPC) |
|||
|
Mae'r [[carnedd gron|garnedd gron]] yn wahanol i grug crwn. Cerrig yn unig yw carnedd - treuliwyd y pridd gan amser.
Pan fo siambr neu gell o fewn y crug i ddal y corff yna gelwir y crug yn [[siambr gladdu]]. Pan fo'r glaw a'r gwynt wedi'i herydu yna caiff ei disgrifio fel [[carnedd]]. Yng [[Pedair Cainc y Mabinogi|Nghainc Gyntaf y Mabinogi]] (testun ''[[Llyfr Gwyn Rhydderch]]'', 14g) ceir hanes [[Pwyll]] yn gweld [[Rhiannon]]: "Ac yna... yn eistedd ar ben crug, y wreic teccaf or a welsei eiroet."
Fe gychwynwyd eu codi tua 3000 C.C. a pharhaodd yr arfer hyd at ddiwedd [[Oes yr Efydd]] (tua 600
==Y crugiau crynion mwyaf==
===O ran diamedr===
* [[Crug y Bryncws]], Llandudoch, Sir Benfro: 50 [[metr]] wrth 3.4 [[metr]]
* [[Maes Mochnant
* [[Crug Hafod y Bwlch]], Wrecsam: 40 metr mewn diamedr a 2.8m o uchder.
* [[Crug Cefn Coch]], Llanfair Dyffryn Clwyd: diamedr o 40m a dwy ffos yn ei amgylchynnu.
| |||