Achiles: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Dim crynodeb golygu
Torvalu4 (sgwrs | cyfraniadau)
Dim crynodeb golygu
Llinell 1:
[[Delwedd:Johann Balthasar Probst 008.jpg|bawd|de|220px|AchillesAchiles a chorff Hector; engrafiad gan Johann Balthasar Probst]]
 
Arwr [[Groeg yr Henfyd|Groegaidd]] y dywedir iddo ymladd yn [[Rhyfel Caerdroea]] oedd '''AchillesAchiles''', hen ffurf Gymraeg '''Achil''' neu '''Echel''' ([[Hen Roeg]]: {{Hen Roeg|Ἀχιλλεύς}}). Ef yw prif arwr y Groegiaid yn yr ''[[Iliad]]'' gan [[Homeros|Homer]], sy'n cymryd Dicter AchillesAchiles fel ei thestun.
 
Roedd AchillesAchiles yn fab i [[Peleus]], brenin y [[Myrmidoniaid]], a'r [[nymff]] [[Thetis (mytholeg)|Thetis]]. Yn ôl un chwedl, pan oedd yn faban, roedd Thetis wedi ei ymdrochi yn [[afon Styx]] fel na ellid ei niweidio gan unrhyw arf; heblaw ar ei sawdl, lle roedd hi'n gafael ynddo.
 
Wedi i [[Paris (mytholeg)|Paris]] gipio [[Helen (mytholeg)|Helen]], gwraig [[Menelaos]] brenin [[Sparta]] a'i dwyn i [[Caerdroea|Gaerdroea]], lle mae ei dad, [[Priam]], yn frenin, mae Menelaos yn gofyn cymorth ei frawd [[Agamemnon]], brenin mwyaf nerthol y Groegiaid. Gelwir arwyr y Groegiaid at ei gilydd, yn eu plith AchillesAchiles a'i gyfaill mynwesol [[Patroclus]]. Digia AchillesAchiles pan mae Agamemnon yn cymryd y gaethferch [[Briseis]] oddi wrtho, ac mae'n gwrthod mynd allan i ymladd. Cymer Patroclus ei le, ond lleddir ef gan [[Hector]], mab hynaf Priam a phrif arwr Caerdroea. Lleddir Hector ei hun gan AchillesAchiles, ac mae'n llusgo ei gorff o amgylch Caerdroea, nes yn y diwedd cytuno i'w ddychwelyd ar gais Priam.
 
Yn nes ymlaen yn yr ymladd, saethir AchillesAchiles yn ei sawdl gan Paris, ac mae'n marw o ganlyniad i'r anaf.
 
Llinellau cyntaf yr ''Iliad'' yw:
Llinell 14:
:{{Hen Roeg|οὐλομένην, ἣ μυρί' Ἀχαιοῖς ἄλγε' ἔθηκεν,}}
 
:Cenwch, dduwiesau, am ddicter mab Peleus, AchillesAchiles
:y dicter melltigedig ddaeth â phoen i filoedd o'r Acheaid.