Powys Wenwynwyn: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Roedd '''Powys Wenwynwyn''' yn dywysogaeth Gymreig a fodolai yn ei therfynnautherfynau o ail hanner y [[12g]] hyd chwarter cyntaf y [[13g]]. Er byrred ei pharhad, chwareaichwaraeai ran bwysig yng ngwleidyddiaeth [[Cymru'r Oesoedd Canol]].

Yn [[1160]], ar farwolaeth [[Madog ap Maredudd]], rhanwydrhannwyd hen deyrnas [[Teyrnas Powys|Powys]] yn ddwy ran. Etifeddodd un o feibion Madog, [[Owain Cyfeiliog]] ran ddeheuol y deyrnas. Cantref [[Cyfeiliog]] oedd canolfan ei rym. Ar ei farwolaeth ef pasiodd y dywysogaeth i ddwylo ei fab [[Gwenwynwyn ab Owain]] ([[1195]] – [[1216]]), a daethpwyd i adnabod y deyrnas fel Powys Wenwynwyn mewn cyferbyniaeth â'r rhan ogleddol, [[Powys Fadog]].

[[Mathrafal]], hen lys brenhinoedd Powys yng nghantref [[Caereinion]], oedd canolfan y dywysogaeth, ond yn ddiweddarach symudwyd y llys i'r [[Trallwng]] pan ochrodd Gwenwynwyn â brenin Lloegr. Dilynwyd Gwenwynwyn gan ei fab [[Gruffudd ap Gwenwynwyn]], ond bregus fu ei afael ac am y rhan fwyaf o'r amser bu Powys Wenwynwyn ym meddiant tywysogion [[teyrnas Gwynedd|Gwynedd]]. Gyda chwymp Gwynedd yn [[1283]] nid adferwyd Powys Wenwynwyn, a chael ei hymrannu'n fân aglwyddiaethauarglwyddiaethau neu ddod i feddiant [[Teyrnas Lloegr|Coron Lloegr]] fu ei thynged.

*[[Cyfeiliog]] (ar ddiwedd yr Oesoedd Canol creuwydcrëwyd cwmwd [[Mawddwy]] o ran o Gyfeiliog)