Palmach: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
BDim crynodeb golygu |
Rescuing 3 sources and tagging 1 as dead.) #IABot (v2.0.8 |
||
Llinell 21:
O fewn yr uned, tyfodd ymdeimladau cryf o frawdoliaeth rhwng yr aelodau cyffredin a'u swyddogion. Yn ogystal â'u paratoadau milwrol, bu aelodau'r Palmah hefyd yn hyfforddi ar gyfer trin y tir er mwyn paratoi ar gyfer gwladychu'r dyfodol. Ar ddiwedd 1944, sefydlodd y [[kibbutz]] Beit-Keshet ganddynt.
Cyrch olaf y Palmach fel uned annibynnol oedd yn erbyn llu filwrol answyddogol asgell dde Iddewig, yr Irgun fel rhan o Ddigwyddiad yr ''Altalena''. Ar 22 Mehefin 1948 glaniodd yr Irgun long yr Altalena, oedd wedi ei llwytho ag arfau, oddi ar arfordir [[Tel Aviv]]. Gorchmynodd David Ben-Gurion, Prif Weinidog Israel newydd i'r Palmach rwystro'r arfau rhag cael eu glanio ar y tir. Mewn cyrch a arweiniwyd gan [[Yigal Allon]], gydag [[Yitzhak Rabin]] fel ei ddirprwy, defnyddiwyd canon i suddo'r llong. Lladdwyd un aelod o'r Palmach ac un deg pendwar aelod o'r Irgun.<ref>{{cite web|url=http://www.palmach.org.il/show_item.asp?itemId=8519&levelId=42855&itemType=0|title=פלמ"ח|website=www.palmach.org.il|access-date=2018-11-11|archive-date=2012-06-01|archive-url=https://web.archive.org/web/20120601071247/http://www.palmach.org.il/show_item.asp?itemId=8519&levelId=42855&itemType=0|url-status=dead}}</ref><ref>Silver, pp. 107, 108.</ref>
==Annibyniaeth==
Yn y cyfnod rhwng 29 Tachwedd 1947, pan benderfynodd y Cenhedloedd Unedig i greu gwladwriaeth Iddewig, a 14 Mai 1948, Diwrnod Datganiad Annibyniaeth Israel, prif weithgaredd y Palmach oedd trfnu cyrchoedd i ennill a chadw rheolaeth o'r ffyrdd er mwyn diogelu trafnidiaeth nwyddau, arfau a phobl Iddewig rhag ymosodiadau gan Arabiaid. Gyda genedigaeth [[Llu Amddiffyn Israel]] (yr IDF), amlyncwyd y Palmach a'r 'fyddin' answyddogol Iddewig, yr Haganah i fyddin swyddogol i wladwriaeth newydd. Daeth y mwyafrif o swyddogion unedau arbennig yr IDF mewn gwirionedd o unedau o'r Palmach.
Erbyn dechrau Rhyfel Annibynaieth Israel go iawn yn 1947 roedd gan y Palmach dros 2,000 o ddynion a menywod mewn 3 brigâd ymladd ac unedau atodol awyr, morol a chudd-wybodaeth. Collodd y Palmach gyfanswm o 1,187 o ymladdwyd yn ystod Rhyfel Annibyniaeth Israel yn y blynyddoedd cyn sefydlu'r wlad.<ref>{{cite web |url=http://www.palmach.org.il/show_item.asp?itemId=8519&levelId=42855&itemType=0 |title=פלמ"ח |publisher=Palmach.org.il |date= |accessdate=2011-12-17 |archive-date=2012-06-01 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120601071247/http://www.palmach.org.il/show_item.asp?itemId=8519&levelId=42855&itemType=0 |url-status=dead }}</ref> Bu farw nhw mewn cyrchoedd yn arwain at annibyiaeth ac yna lladdwy 574 yn rhan o fyddin Israel: 524 a laddwyd wrth ymladd brwydr neu gyrch; 77 fel rhan o amddiffyn neu mudo confois bwyd, arfau a phobl.
Ar 7 Tachwedd 1948 penderfynodd llywodraeth Israel datgymalwyd system staff y Palmach, gan ddadlau na allai gwlad gael mwy nag un llu arfog ac mae'r llu arfog swyddogol, a'r unig lu yn Israel bellach, fyddai'r IDF.
Llinell 50:
==Dolenni==
*[http://www.palmach.org.il/Web/English/TheMuseum/Default.aspx Amgueddfa'r Palmach] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180620022235/http://www.palmach.org.il/Web/English/TheMuseum/Default.aspx |date=2018-06-20 }}
*[http://palmach.millenium.org.il/Web/English/InfoCenter/AboutThePalmach/Default.aspx Testun a ffilm am y Palmach]{{Dolen marw|date=February 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
==Cyfeiriadau==
| |||