Rhestr o ddwbledi yn y Gymraeg: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Llinell 90:
|-
|*''dyew-'' “bod yn llachar, awyr”
|''Duw'', ''dydd'', ''heddiw''
|''diwrnod'', ''Iau'' (Lladin), ''diwinydd'', ''siwrnai'' (Lladin trwy'r Saesneg)
|-
Llinell 185:
|''naw''
|''nona-'' (Lladin trwy'r Saesneg)
|-▼
|*''h₁rewdʰ-'' "coch"
|''rhudd''
|-
|*''h₂eǵ-'' “gyrru”
Llinell 201 ⟶ 205:
|''afanc'', ''afon''
|''acwariwm'' (Lladin trwy'r Saesneg), ''epa'' (Saesneg)
|-
|*''h₂er-'' "ffitio, gosod, rhoi at ei gilydd"
|''adrodd'', ''rhif''
|''harmoni'' (Groeg trwy'r Saesneg), ''arf'', ''artiffisial'', ''artist'', ''erthygl'', ''rheswm'', ''urdd'' (Lladin trwy'r Saesneg)
|-
|*''h₂ey-'' “bywyd, oes”
Llinell 211 ⟶ 219:
|-
|*''h₂erh₃-'' “aredig”
|''aradr'', ''aredig'', ''erw''<ref name="erw" />Neu o'r bôn perthynol ''h₁er''- "daear"</ref>
|
|-
Llinell 227 ⟶ 235:
|-
|*''h₃reǵ-'' "sythu, iawn, cyfiawn"
|''rhaith'' (''cyfraith'', ''rheithgor''), ''rhiain'', ''rhi'' ("brenin")
|''anorecsia'' (Groeg trwy'r Saesneg), ''reit'', ''rhaca'' (Saesneg), ''real'', ''rheol'' (Lladin trwy'r Saesneg)
|-
Llinell 341 ⟶ 349:
|*''meh₁-'' “mesur”<ref name="*meh₁-">Daw ''medr'' ac felly ''meidrol'' o'r bôn hwn hefyd.</ref>
|''maint'', ''mawr'', ''mwy''
|''mesur'', ''syml'' (Lladin<ref name="syml1">Gair cyfansawdd oedd ''simplex'' Lladin o ''semel'' "unwaith" a ''plicō'' "plygaf". Daw ''semel'' o'r bonau *''sem-'' "gyda'i gilydd, un", a welir hefyd yn y tabl, a ''meh₁-''.</ref>), ''metr'' (Groeg trwy'r Saesneg)
|-
|*''mel-'' “rhwbio”
Llinell 353 ⟶ 361:
|*''mer-'' “marw, diflannu”
|''marw''
|''morgais'' (Ffrangeg<ref name="morgais1">Ymadrodd cyfansawdd oedd ''mort gage'' Hen Ffrangeg "ernes marwolaeth" a'r elfen gyntaf yn dod o *''mer-''. Gweler y bôn *''wedʰ-'' yn y tabl am darddiad y gair ''gage''.</ref> trwy'r Saesneg), ''post mortem'' (Lladin trwy'r Saesneg)
|-
|*''mey-'' “newid, cyfnewid,
Llinell 458 ⟶ 466:
|-
|*''plew-'' “hedfan, llifo, rhedeg”
|''llyw''
▲|
|''plu'' (Lladin trwy'r Saesneg), ''fflio'' (Saesneg)
|-
Llinell 472 ⟶ 480:
|''eistedd'', ''nyth'', ''sedd''
|''asesu'', ''plaen'', ''sesiwn'' (Lladin trwy'r Saesneg), ''set'', ''sêt'', ''setlo'' (Saesneg)
|-
|*''seh₁-'' "hir"
|''hir'', ''hwy'' ("hirach"), ''hyd''
|''hwyr'' (Lladin trwy'r Saesneg)<ref name="hwyr">Neu o bosib yn air brodorol sydd yn perthyn i ''hir'' a ''hwy''</ref>
|-
|*''seh₁-'' "mewnosod, hau, plannu"
|''haid''<ref name="haid">Neu efallai o *''seh₂-'' "diwallu, digoni"</ref>, ''haidd'', ''had'', ''hil''
|''semen'' (Lladin trwy'r Saesneg)
|-
|*''seh₂g-'' "chwilio, olrhain"
|''haeddu'', ''-hau'' (''mwynhau'', ''glanhau'')
|
|-
|*''seyk-'' "sych"
|''hysb''
|''sych'' (Lladin trwy'r Saesneg)
|-
|*''séh₂ls'' "halen"
|''halen'', ''halwyn'', ''hallt'', ''heli''
|
|-
|*''sem-'' "gyda'i gilydd, un"
|''fel'', ''hafal'', ''hanner''
|''hemi-'' (Groeg trwy'r Saesneg), ''sengl'', ''syml'' (Lladin<ref name="syml2">Gair cyfansawdd oedd ''simplex'' Lladin o ''semel'' "unwaith" a ''plicō'' "plygaf". Daw ''semel'' o'r bonau *''sem-'' a ''meh₁-'' "mesur", a welir hefyd yn y tabl.</ref> trwy'r Saesneg)
|-
|*''(s)kleh₂w-'' “bachyn, pèg”
Llinell 493 ⟶ 525:
|''estyn'' (Lladin), ''tonsil'' (Lladin trwy'r Saesneg)
|-
|*''wedʰ-''
|''arwain'', ''diwedd'', ''gwedd'' (”pâr o ychen”)
|''morgais'' (Ffrangeg<ref name="morgais2">Ymadrodd cyfansawdd oedd ''mortgage'' Hen Ffrangeg "ernes marwolaeth" a'r ail elfen yn fôn benthyg o Broto-Germaneg, *''wadją'', a ddaw o *''wedʰ-'' Proto-Indo-Ewropeg. Gweler y bôn *''mer-'' yn y tabl am darddiad y gair ''mort''.</ref> trwy'r Saesneg)
▲|''morgais'' (Ffrangeg trwy'r Saesneg)
|-
|*''wósr̥'' "gwanwyn"
|''gwanwyn'', ''gwawr'', ''gwennol''
|
|}
| |||