Defnyddiwr dienw
bônt’ = rhediad dibynnol 3ydd person lluosog y ferf ‘bod’. Dim ond y berfenw ‘bod’ sydd ei angen fan hyn
(→Hanes parafeddygaeth: Llaw a llygad -canrifoedd yn bennaf, replaced: 19eg ganrif → 19g using AWB) |
(bônt’ = rhediad dibynnol 3ydd person lluosog y ferf ‘bod’. Dim ond y berfenw ‘bod’ sydd ei angen fan hyn) |
||
|
==Hanes parafeddygaeth==
Mae cysylltiad wedi bod rhwng parafeddygaeth a gwrthdaro milwrol dros y blynyddoedd. Mae'r cofnod cyntaf o broses ffurfiol o ddelio gyda phobl sydd wedi eu hanafu yn dyddio'n ôl i Lengoedd Ymerodraeth Rhufain, lle roedd gan y Canwriaid hŷn, nad oedd yn gallu ymladd bellach, gyfrifoldeb i drefnu symyd y rhai oedd wedi eu anafu o faes y gad a gofalu amdanynt. Er nad oedd yr unigolion rhain yn feddygon, mae'n debyg eu
Crewyd y [[cerbyd]] cyntaf a ddylunwyd yn benodol fel ambiwlans yn ystod [[Rhyfel Napoleon]], a galwyd hi yn ''ambulance volante'' yn Ffrangeg. Crewyd hon gan Brif Lawfeddyg Napoleon sef y Barwn [[Dominique Jean Larrey]]. Bwriad y ddyfais a arferid ei thynnu gan geffyl, oedd i gludo cleifion at y llawfeddygon, a oedd yn aros y tu cefn i faes y gad, yn gyflym. Os oeddent yn goroesi'r daith gyda'u hanafiadau, byddent yn derbyn y lefel o sgiliau llawdrniaeth a oedd yn bodoli yn y 19g cynnar, felly roedd eu hunllef ar ddechrau! Nid oedd y cerbydau'n gyffredin, ac ni roddwyd blaenoriath i driniaeth y rhai a oedd wedi eu hanafu; nid oedd yn anghyffredin i gerbydau fel y rhain gael y swydd o gludo arfau rhyfel hefyd i flaen y gad, cyn cludo'r cleifion yn ôl. Ni newidodd ddyluniad syml y cerbydau hyn dros y ganrif wedyn.
| |||