Ïon: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Deri Tomos (sgwrs | cyfraniadau)
B Gosod cwpwl o gysylltiadau
Sian EJ (sgwrs | cyfraniadau)
→‎top: Llaw a llygad - Gwybodlen Pethau a manion using AWB
Llinell 1:
{{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= }}
[[Image:Nitrate-ion-elpot.png|bawd|dde|200px|Map [[potensial trydanol|potensial electrostatig]] o ïon nitrad ([[nitrogen|N]][[ocsigen|O]]<sub>3</sub><sup>−</sup>). Mae'r rhannau lliw coch yn uwch eu dwysedd electron na'r rhannau lliw melyn]]
 
:''Gweler hefyd [[Ion]] (gwahaniaethu).''
[[Atom]] neu [[moleciwl]] sydd wedi colli neu ennill un neu ragor o [[electron]]au [[falens]] gan roi iddo gwefr [[trydan]]ol positif neu negyddol yw '''ïon'''. (Mae modd ffurfio ionau trwy golli electronau yn ddyfnach na'r orbit falens o dan amgylchiadau arbennig - er enghraifft gwres uchel crombiliau’r sêr.)
[[Image:Nitrate-ion-elpot.png|bawd|ddechwith|200px|Map [[potensial trydanol|potensial electrostatig]] o ïon nitrad ([[nitrogen|N]][[ocsigen|O]]<sub>3</sub><sup>−</sup>). Mae'r rhannau lliw coch yn uwch eu dwysedd electron na'r rhannau lliw melyn]]
Gelwir ïon â gwefr negyddol, sef un gyda fwy o [[electron]]au yn ei blisg na [[proton|phrotonau]] yn ei [[niwclews]], yn '''anïon''' (''ana'': Groeg 'i fyny'). Ar y llaw arall, gelwir ïon â gwefr positif, gyda llai o electronau na phrotonau, yn '''catïon''' (''kata'': Groeg 'i lawr').