Ymbelydredd: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Dim crynodeb golygu |
|||
Llinell 1:
{{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= }}
[[Delwedd:Alfa beta gamma radiation penetration no language.jpg|300px|bawd|chwith| A = papur; B = alwminiwm; C = plwm. <br />Cryfder y tri math o belydrau: Alffa, Beta a Gamma; dengys y diagram hwn mai'r gwanaf ydy Alffa a'r cryfa ydy Gamma.]]
'''Ymbelydredd''' ([[Saesneg]]: ''radiation'') yw'r broses pan fo [[egni]] yn teithio drwy'r gofod neu le gwag ac sydd, yn y diwedd, yn cael ei amsugno gan gorff neu ddefnydd arall. Mae'n digwydd, er enghraifft, mewn [[bom atomig]], mewn [[adweithydd niwclear]] ac mewn [[gwastraff niwclear]] wrth iddo [[Dadfeilio ymbelydrol|ddadfeilio]]. Ymbelydredd, hefyd, ydy'r term a roir i brosesau llai peryglus) megis [[Ymbelydredd electromagnetig|tonnau radio]], [[uwchfioled|golau uwchfioled]] neu [[pelydr-X|belydr-X]]. Yr hyn sy'n gyffredin rhwng y prosesau hyn i gyd ydy'r ffaith fod yma belydrau sy'n "ymbelydru" mewn llinell hollol syth o un lle i'r llall: o'r ffynhonnell i'r targed.
Llinell 20 ⟶ 21:
Gamma <math>\gamma</math> yw allyrriad o ffoton o ynni uchel – uwch na 10<sup>19</sup> Hz (mewn amrediad o 10keV i 10MeV). Dydy ymbelydredd gamma ddim yn digwydd ar ei ben ei hun, ond mae'n digwydd gydag ymbelydredd alffa neu beta.
[[Delwedd:Radioactive.svg|170px|de|bawd|chwith|Arwydd Perygl Ymbelydredd]]
==[[Hanner Oes]] Elfen==
| |||