Gwyddor Seinegol Ryngwladol: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Llusiduonbach (sgwrs | cyfraniadau)
Llusiduonbach (sgwrs | cyfraniadau)
Llinell 76:
| style="text-align: center; " |{{IPA|⸨ ... ⸩}}
|Dynodau cromfachau dwbl sain anhysbys,<ref name="IPA176" /> megis ⸨2σ⸩, sef dwy sillaf glywadwy sy'n aneglur oherwydd sain arall. Mae'r estyniadau yn defnyddio cromfachau dwbl am sŵn arall (fel curo drws), ond dywed llawlyfr yr WSR yn fod y ddau arfer hwn yr un peth.<ref>IPA (1999) ''Handbook'', p 176, 192</ref>
|}
Rhoddir y tri uchod yn llawlyfr y Gymdeithas, ond ni cheir y canlynol. Er hynny, gellir eu gweld mewn trawsgrifiadau â'r WSR neu ddeuddiau cysylltiedig (yn enwedig y cromfachau onglog):
{| class="wikitable"
!Symbol
!Defnydd
|-
|{{IPA|⟦&nbsp;...&nbsp;⟧}}
|Defnyddir cromfachau sgwâr dwbl am drawgrifiadau manwl gywir iawn. Mae hyn yn cyd-fynd ag arfer yr WSR o ddyblu symbol er mwyn dangos graddau mwy. Gall cromfachau dwbl ddynodi mai ei gwerth cysefin yn yr WSR sydd gan lythyren, er enghraifft, llafariad flaen agored yw ⟦a⟧, yn hytrach na gwerth sydd efallai ychydig yn wahanol (megis canol agored) sy'n cael ei ddefnyddio mewn rhyw iaith benodol. Felly, er mai ⟨[e]⟩ ac ⟨[ɛ]⟩ a gaiff eu defnyddio er mwyn hwyluso darllen, gellir eglurhau mai ⟦e̝⟧ and ⟦e⟧ ydynt, neu ⟦ð̠̞ˠ⟧ ar gyfer ⟨[ð]⟩.<ref>Basbøll (2005) ''The Phonology of Danish'' pp. 45, 59</ref> Defnyddir cromfachau dwbl hefyd am docyn neu siaradwr arbennig, er enghraifft, ynganiad plentyn mewn cyferbyniad ag ynganiad targed oedolyn.<ref>Karlsson & Sullivan (2005) ''/sP/ consonant clusters in Swedish: Acoustic measurementsof phonological development''</ref>
|-
|{{IPA|⫽&nbsp;...&nbsp;⫽<br>&#x007C;&nbsp;...&nbsp;&#x007C;<br>‖&nbsp;...&nbsp;‖<br>&#x007B;&nbsp;...&nbsp;&#x007D;}}
|Defnyddir slaesau dwbl am drawsgrifio [[morffoffonemig]]. Mae hyn yn gyson ag arfer yr WSR o ddyblu symbol i ddangos graddau mwy, yn yr achos hwn, i ddangos trawsgrifiad mwy haniaethol nag un ffonemig. Gwelir symbolau eraill am drawgrifiadau morffoffonemig hefyd megis pibellau a phibellau dwbl (fel sydd mewn nodiant seinegol Americanyddol) a chyplyswyr (o [[theori setiau]], yn enwdig wrth amgylchynu set o ffonemau, er enghraifft {{IPA|&#x007B;t d&#x007D;}} neu {{IPA|&#x007B;t&#x007C;d&#x007D;}}), ond mae pob un o'r rhain yn tynnu'n groes i sut mae'r WSA yn dangos prosodi.<ref>For example, the single and double pipe symbols are used for prosodic breaks. Although the ''Handbook'' specifies the prosodic symbols as "thick" vertical lines, which would be distinct from simple ASCII pipes (similar to [[Dania transcription|Dania]] transcription), this is optional and was intended to keep them distinct from the pipes used as [[Click letter|click letters]] (''JIPA'' 19.2, p. 75). The ''Handbook'' (p. 174) assigns to them the digital encodings U+007C, which is the simple ASCII pipe symbol, and U+2016.</ref>
|-
|⟨ ... ⟩{{IPA|⟪&nbsp;...&nbsp;⟫}}
|Defnyddir bachau<ref group="note">Y symbolau mathemategol ⟨...⟩ (U+27E8 and U+27E9) yw'r bachau onglog go iawn. Mae'n bosibl nad yw'r rhain yn gweithio mewn ffontiau hŷn, felly cyplysau ‹...› (U+2039, U+203A) sy'n cael eu defnyddio yn eu lle, yn yr un modd ag y mae nodau llai-na a mwy-na <...> (U+003C, U+003E) sydd i'w cael ar fysellfyrddau ASCII.</ref> onglog i nodi orthograffeg mewn ysgrifen Ladin a thrawsgrifiad o ysgrifen arall. Defnyddir y nodiant hwn i ddynodi graffem unigol o unrhyw ysgrifen.<ref>Richard Sproat (2000) ''A Computational Theory of Writing Systems''. Cambridge University Press. Page 26.</ref><ref>Barry Heselwood (2013) ''Phonetic Transcription in Theory and Practice''. Edinburgh University Press. Page 8 ff, 29 ff.</ref> O fewn yr WSR, fe'u defnyddir i ddangos bod y llythrennau yn eu dynodi nhw eu hunain ac nid gwerthoedd y seiniau sydd ganddynt. Er enghraifft, ⟨cŵn⟩ yw orthograffeg y gair Cymraeg ''cŵn'', mewn cyferbyniad â'i ynganiad /kuːn/. Llythrennau italig sy'n arferol pan fydd geiriau yn cael eu hysgrifennu fel nhw eu hunain (gweler ''cŵn'' uchod) yn hytrach nag er mwyn dangos eu sillafiad yn benodol. Ni all darllenwyr â nam ar eu gollwg sy'n defnyddio technoleg darllen sgriniau weld marcio italig yn dda. O bryd o gilydd, gall fod yn ddefnyddio gwahaniaethu rhwng orthograffeg wreiddiol a thrawsgrifiad drwy ddefnyddio bachau onglog dwbl.
|}