Kabsa

Dysgl o reis arbennig yw Kabsa (Arabeg: كبسة‎ kabsah), wedi'i weini ar gyfer grwp o bobl, ac sy'n tarddu o Sawdi Arabia ond sydd heddiw'n cael ei ystyried fel dysgl genedlaethol gwledydd penrhyn Arabia.

Gwneir y dysgl gyda reis a chig. Yn aml gellir dod o hyd iddo wedi'i arlwyo mewn gwledydd fel Sawdi Arabia, Coweit, Bahrain, Qatar, yr Emiradau Arabaidd Unedig, Oman, Iemen, Ahwaz (Iran) ac anialwch Negev yn Israel. Gelwir y dysgl hefyd yn makbūs / machbūs (مكبوس/مچبوس (mɑtʃˈbuːs).

Etymology

Mae'r enw'n dod o'r gair kabasa (Arabeg: كبس‎), sy'n golygu'n llythrennol 'pwyso' neu 'wasgu', gan gyfeirio at y dechneg a ddefnyddir wrth goginio lle mae'r cynhwysion i gyd wedi'u gwasgu ac yna eu coginio mewn un pot.

Cynhwysion

Gwneir y prydau hyn fel arfer gyda reis (basmati fel arfer), cig, llysiau, a chymysgedd o sbeisys. Mae yna lawer o fathau o kabsas ac mae gan bob math rywbeth unigryw yn ei gylch.

Mae sbeisys kabsa wedi'u cymysgu ymlaen llaw bellach ar gael o dan sawl enwau brand. Mae'r rhain yn lleihau'r amser paratoi, ond gallant fod â blas sy'n wahanol i kabsa traddodiadol. Y sbeisys a ddefnyddir mewn kabsa sy'n bennaf gyfrifol am ei flas; pupur du, clof, cardamom, saffrwm, sinamon, leim du, dail <i>bay</i> a nytmeg yw'r rhai arferol.

Y prif gynhwysyn sy'n cyd-fynd â'r sbeisys yw'r cig. Y cigoedd a ddefnyddir fel arfer yw cyw iâr, cig gafr, cig oen, cig camel, cig eidion, pysgod neu gorgimwch . Mewn machbūs cyw iâr, defnyddir cyw iâr cyfan.

Gellir ychwanegu at y sbeisys, y reis a'r cig gydag almonau, cnau pinwydd, cnau mwnci, winwns a syltanas. Gall y ddysgl gael ei addurno gyda ḥashū (Arabeg: حشو‎ ) a'i arlwyno'n boeth gyda daqqūs (Arabeg: دقّوس‎), sy'n saws tomato Arabeg a wneir gartref.

Dulliau coginio

Gelwir Kabsa hefyd yn machbūs mewn gwledydd Arabaidd yng Ngwlff Persia .

Gellir coginio cig ar gyfer kabsa mewn sawl ffordd. Gelwir ffordd boblogaidd o baratoi cig yn mandi. Mae hon yn dechneg hynafol sy'n tarddu o Yemen, lle mae cig yn cael ei farbeciwio mewn twll dwfn yn y ddaear sy'n cael ei orchuddio wrth i'r cig goginio. Ffordd arall o baratoi a gweini cig ar gyfer kabsa yw mathbi, lle mae cig wedi'i sesno yn cael ei grilio ar gerrig gwastad sy'n cael eu rhoi ar ben y marwydos. Mae trydydd dechneg, madghūt, yn cynnwys coginio'r cig mewn popty pwysau uchel (pressure cooker).