Y Pum Porthladd: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Dim crynodeb golygu
Dim crynodeb golygu
Llinell 29:
*[[Tenterden]] (aelod Rye)
 
Mae'n debyg i'r pum porthladd gwreiddiol ddod at ei gilydd yn ystod teyrnasiad [[Edward y Cyffeswr]] (1042–66) ar gyfer amddiffyn yr arfordir a'r Môr Udd. Yn gyfnewid am ddarparu llongau a dynion ar gyfer gwasanaeth y brenin derbyniodd y porthladdoedd amryw freintiau. Yn dilyn y [[Concwest Normanaidd|Goncwest Normanaidd]] yn [[1066]], cynyddodd eu pwysigrwydd. Rhoddwyd [[Siarter Brenhinol]] i'r porthladdoedd yn 1155, a chyrhaeddasant eu hanterth yn y 13g a'r 14g. Hyd at yr amser hwnnw roeddent yn darparu cnewyllyn y llynges frenhinol. Dirywiasant wrth i'r môr erydu'r arfordir mewn rhai mannau (Hastings) ac wrth i'r silt gronni mewn lleoedd eraill (New Romney, Rye, Hythe, Sandwich). Heddiw dim ond Dover sy'n aros fel porthladd o unrhyw bwys.
 
[[Delwedd:Kent Cinque Ports.svg|bawd|dim|upright=3|Map o'r Pum Porthladd (a ddangosir mewn hirgrynion) a'u haelodau (a ddangosir mewn petryalau)]]