Continiwm tafodiaith: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Dim crynodeb golygu
Llinell 36:
 
==Tafodiaith barhaus o ieithoedd Tyrceg==
Mae'r [[Ieithoedd Tyrcaidd]] yn disgrifio'n dda fel tafodiaith barhaus. Yn ddaearyddol mae'r continwwm hwn yn cychwyn yn y [[Balcanau]] yn y gorllewin gyda Thwrceg y Balcanau, sy'n cynnwys [[Twrceg]] yn Nhwrci ac [[Azereg]] yn [[Azerbaijan]], yn ymledu trwy [[Iran]] gydag Azeri a Khalaj, yn Irac gyda Thwrciaid. Eith yn ei flaen ar draws Canolbarth Asia gan gynnwys [[Turkmenistan]], [[Uzbekistan]], [[Kazakhstan]], [[Kyrgyzstan]], a rhanbarthau deheuol fel [[Tajikistan]] ac [[Afghanistan]]. Mae'r continwwm hwn yn cychwyn yng ngogledd Afghanistan, ac yn parhau i'r gogledd i [[Chuvashia]]. I'r dwyrain mae'n ymestyn i Weriniaeth [[Tuva]], rhanbarth ymreolaethol [[Xinjiang]] yng ngorllewin China gyda'r [[Uyghurs]] ac i [[Mongolia]] gyda'r [[Khoton]]. Mae poblogaethau sy'n siarad Twrceg yn byw yn yr holl diriogaeth hon. Mae yna dri math o ieithoedd Tyrceg sydd y tu allan i'r continwwm hwn yn ddaearyddol: [[Chuvash]], [[Yakut]], a [[Dolgan]]. Mae'r ieithoedd hyn wedi gwahanu'n ddaearyddol oddi wrth ieithoedd Tyrceg eraill amser maith yn ôl, gan wneud Chuvash yr iaith turquoise fwyaf dargyfeiriol. Mae yna hefyd siaradwyr [[Gagauz]] ym [[Moldofa]] a siaradwyr Urum yn [[Georgia]].
 
Mae'r dafodiaith iaith Twrcaidd barhaus yn gwneud dosbarthiad mewnol yn broblemus. Yn gyffredinol, mae'r Chuvash, yr iaith Khalaj ac Yakut yn cael eu dosbarthu fel rhai sylweddol wahanol, tra bod ieithoedd Tyrcig eraill yn eithaf tebyg, gyda graddfa uchel o gyd-ddealladwyedd rhwng ieithoedd nid yn unig yn ddaearyddol gyfagos, ond hefyd rhwng ieithoedd / tafodieithoedd sy'n hollol ar wahân. Yn strwythurol, mae'r ieithoedd turquoise yn agos iawn at ei gilydd, ac yn rhannu nodweddion sylfaenol fel trefn y geiriau berf gwrthrych gwrthrych, cytgord lleisiol a chrynhoad.<ref>{{cite book | author= Lenore A. Grenoble | title = Language Policy in the Soviet Union | publisher = Springer-Verlag|year= 2003