Wicipedia

Rhoi'r bleidlais i ferched yng Nghymru: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Pori'r hanes yn rhyngweithiol
← Cymharer â'r fersiwn gyntCymharer â'r fersiwn dilynol →
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
GweledolCystrawen wici
Trwsio dolennau rhywogaethau a manion eraill using AWB
Misoedd cyfeiriadaeth, replaced: February → Chwefror , March → Mawrth using AWB
Llinell 21:
{{sfn|Lawson-Reay|2015|p=24}} [[Conwy (tref)|Conwy]]{{sfn|Lawson-Reay|2015|p=30}} a [[Bangor]] yn 1909.{{sfn|Lawson-Reay|2015|p=248}}
 
Roedd [[Undeb Cymdeithasol a Gwleidyddol y Merched]] (neu'r WSPU) yn fwy ymosodol o symudiad y [[swffraget]] ac nid oedd yn gryf yng Nghymru. {{sfn|Beddoe|2000|p=43}} Yn 1913 roedd pum cangen yng Nghymru o'i gymharu â 26 cangen ar gyfer yr NUWSS. Serch hynny, roedd yr WSPU wedi bod yn weithredol yn hybu ei hun yng Nghymru ymhellach cyn â [[Emmeline Pankhurst]] a [[Mary Gawthorpe]] yn cynnal cyfarfodydd drwy Gymru yn 1906.{{sfn|Cook|Evans|1991|p=169}}<ref>{{Cite web|url=http://www.westerntelegraph.co.uk/news/nostalgia/12883193.Use_your_vote__the_Suffragette_movement_in_Pembrokeshire_remembered/|title=Use your vote: the Suffragette movement in Pembrokeshire remembered|date=10 April 2015|access-date=7 FebruaryChwefror 2016|publisher=Western Telegraph|last=Sayers|first=Joanna}}</ref>
 
=== 1907–1912 ===
Gwelwyd yn 1912 gynnydd mewn gweithredu ymosodol yng Nghymru.{{sfn|Cook|Evans|1991|p=174}} Amharodd yr WPSU ar araith [[David Lloyd George|Lloyd George]] yng Nghaernarfon. Cafodd y protestwyr, dynion a merched, eu trin yn gas - torrwyd eu dillad a rhwygwyd ei gwalltiau a chafwyd eu taro â ffyn.{{sfn|Cook|Evans|1991|p=174}} Yn ddiweddarach y flwyddyn honno, aflonyddwyd Lloyd George unwaith eto gan y Swffraget tra'n traddodi yn yr Eisteddfod Genedlaethol. Pythefnos wedyn, digwyddodd y digwyddiad mwyaf drwg-enwog yn hanes rhoi'r bleidlais i ferched yng Nghymru pan ddychwelodd Lloyd George i agor neuadd ei bentref enedigol, Llanystumdwy.{{sfn|Cook|Evans|1991|p=174}}<ref>{{Cite web|url=https://www.llgc.org.uk/ymgyrchu/Pleidleisio/EtholMerched/EnnillBleidlais/index-e.htm|title=Winning the vote for women in Wales|access-date=31 MarchMawrth 2016|website=llgc.org.uk|archive-date=2016-04-14|archive-url=https://web.archive.org/web/20160414081053/https://www.llgc.org.uk/ymgyrchu/Pleidleisio/EtholMerched/EnnillBleidlais/index-e.htm|url-status=dead}}</ref> Pan ddechreuodd siarad cafodd ei darfu gan weiddi 'Pleidlais i ferched!' Cafodd y rhai oedd yn gweiddi eu hymosod arnynt yn ffyrnig gan y dorf.{{sfn|Cook|Evans|1991|p=174}} Cafodd y digwyddiad ei gofnodi yn y Daily Mirror a Illustrated London News am aflonyddu ar y darlun o'r Cymru heddychlon, anghydffurfiol.{{sfn|Cook|Evans|1991|p=175}}{{sfn|Jones|2003|p=21}}
[[Delwedd:Lady_Margaret_Mackworth.jpg|de|bawd|233x233px|Margaret Haig Mackworth, Rhondda, Swffraget ymosodol Cymreig ]]
Yn 1913 gwelwyd ymdrech un o'r swffraget amlycaf yng Nghymru, [[Margaret Haig Mackworth, 2il Is-iarlles Rhondda|Margaret Haig Mackworth]], merch AS [[David Alfred Thomas|D. A. Thomas]] a'i wraig weithredol [[Sybil Thomas]]. Cafodd Mackworth ei recriwtio yn 1908 ac roedd yn aelod lleisiol a gweithredol iawn.{{sfn|Cook|Evans|1991|p=169}}{{sfn|Davies|Jenkins|Menna|Lynch|2008|p=865}} Yn 1913 rhoddodd flwch post ar dân ac ar ôl gwrthod talu'r dirwy fe'i hanfonodd i garchar yn Usk.{{sfn|Cook|Evans|1991|p=176}}{{sfn|Davies|Jenkins|Menna|Lynch|2008|p=865}} Tra'n y carchar ymprydiodd Mackworth a chafodd ei rhyddhau o dan yr hyn a alwyd yn 'Cat and Mouse Act'.{{sfn|Cook|Evans|1991|pp=176-177}}
Wedi dod o "https://cy.wikipedia.org/wiki/Rhoi%27r_bleidlais_i_ferched_yng_Nghymru"