Lluoswm: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Sian EJ (sgwrs | cyfraniadau)
Manion ac ychwanegu'r Nodyn newydd (Anrhydeddau) using AWB
Misoedd cyfeiriadaeth using AWB
 
Llinell 1:
[[Delwedd:Three by Four.svg|bawd|Mae tri wedi'i luosi gyda pedwar yn rhoi lluoswm o ddeuddeg. 3 x 4 = 12. Yn yr achos yma, 12, felly, yw'r '''lluoswm'''.]]
Mewn [[mathemateg]], y '''lluoswm''' (lluosog: '''lluosymiau''') yw canlyniad [[lluosi]], neu fynegiant sy'n dynodi'r [[ffactor]]au sydd i'w lluosi. Ar lafar gwlad, defnyddir "yr ateb" am y lluoswm. Er enghraifft, 6 yw lluoswm 2 wedi'i luosi gyda 3 (hwn yw canlyniad y lluosi), a <math>x\cdot (2+x)</math> yw lluoswm <math>x</math> a <math>(2+x)</math>.
 
Nid yw trefn y ffactorau lle mae [[rhifau real]] neu [[rhifau cymhlyg|rifau cymhlyg]] yn cael eu lluosi yn effeithio ar y lluoswm e.e.
:2 x 4 = 8
:4 x 2 = 8
Gelwir hyn yn 'ddeddf gymudol lluosi' (''the commutative law of multiplication''). Pan luosir [[matrics|matricsau]]au<ref>[http://termau.cymru/#matrice termau.cymru;] Gweler: ''Y Termiadur Addysg - Cemeg a Bioleg, Daearyddiaeth a Daeareg, Ffiseg a Mathemateg''.</ref> neu algebrâu cysylltiol eraill, mae trefn y ffactorau'n cyfri; gelwir y rhain yn 'anghymudol'.
 
Ceir sawl gwahanol fath o luosymiau mewn mathemateg: heblaw am luosi rhifau, polynomialau neu fatricsau, gellir, hefyd, ddiffinio lluosymiau
sawl strwythur algebraidd gwahanol, fel y gwelwn isod.
 
==Termau==
Llinell 18:
*Y rhifau a luosir yw'r 'ffactorau'
*Mewn ffracsiwn, gelwir y rhif uwch ben y linell yn "rhifiadur" (''numerator'')
*Gelwir y rhif ar y gwaelod, o dan y linell, yn "enwadur" (''denominator''})
|}
 
Llinell 25:
Pan roddir rhesi o gerrig mewn patrwm petryalog, gyda '''<math>r</math>''' yn golygu rhesi a '''<math>s</math>''' yn dynodi colofnau, yna:
 
:<math> r \cdot s = \sum_{i=1}^s r = \sum_{j=1}^r s </math>
 
o gerrig.