Pysgodyn: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
→‎Esblygiad: glanhau tacsonomeg
Tagiau: Gwrthdröwyd Golygiad cod 2017
Dadwneud y golygiad 11048924 gan Llywelyn2000 (Sgwrs | cyfraniadau)
Tagiau: Dadwneud
Llinell 62:
|sublabel1=[[Cyclostomes]]
|1={{clade
|1=[[Hyperoartia]] ([[llysywen pendwlllampreys]])[[File:Nejonöga, Iduns kokbok.jpg|90 px]] |barbegin1=cyan
|2=[[Myxini]] ([[ellyll môrhagfish]]) [[File:Cuvier-120-Myxine116.jpg|90px]] |bar2=cyan
}}
}}
Llinell 77:
|1=†[[Pituriaspida]]<span style="{{MirrorH}}">[[File:Pituriaspida.gif|70px]]</span> |bar1=cyan
|2=†[[Osteostraci]][[File:Cephalaspis Lyellii.jpg|70px]] |bar2=cyan
|label3=[[Gnathostomata]] |sublabel3=(fertebrataujawed gyda gyda gênvertebrates)
|3={{clade
|1="†[[Placodermi]]" (armoured fishes, [[paraphyletic]])<ref name="Giles et al 2015">{{closed access}} {{cite journal |last1=Giles |first1=Sam |last2=Friedman |first2=Matt |last3=Brazeau |first3=Martin D. |title=Osteichthyan-like cranial conditions in an Early Devonian stem gnathostome |journal=[[Nature (journal)|Nature]] |volume=520 |issue=7545 |pages=82–85 |date=2015-01-12 |issn=1476-4687 |doi=10.1038/nature14065 |pmid=25581798 |pmc=5536226 |bibcode=2015Natur.520...82G }}</ref>[[File:Dunkleosteus intermedius.jpg|70 px]] |bar1=cyan
|2={{clade
|1="†[[Acanthodii]]" (paraffyletig"spiny neusharks", polyffyletig[[paraphyletic]] or [[polyphyletic]])<ref name=davis>{{cite journal|last1=Davis|first1=S|last2=Finarelli|first2=J|last3=Coates|first3=M|title=Acanthodes and shark-like conditions in the last common ancestor of modern gnathostomes|journal=Nature|date=2012|pages=247–250|doi=10.1038/nature11080|volume=486|issue=7402|pmid=22699617|bibcode=2012Natur.486..247D|s2cid=4304310}}</ref> <span style="{{MirrorH}}">[[File:Diplacanthus reconstructed.jpg|40px]]</span> |bar1=cyan
|2={{clade
|label1=[[Chondrichthyes]] |sublabel1=(pysgodcartilaginous cartilagaiddfishes)
|1={{clade
|1="†[[Acanthodii]]" (paraffyletig"spiny neusharks", polyffyletig[[paraphyletic]] or [[polyphyletic]])<span style="{{MirrorH}}">[[File:BrochoadmonesDB15.jpg|70px]]</span> |bar1=cyan
|2={{clade
|1=[[Holocephali]] ([[Chimaeriformes|ratfish]])[[File:Chimaera monstrosa1.jpg|60 px]] |bar1=cyan
|2=[[Euselachii]] ([[Morgi|siarcodsharks]], [[cathray fôr(fish)|rays]])<span style="{{MirrorH}}">[[File:White shark (Duane Raver).png|75 px]]</span> |bar2=cyan
}}
}}
|label2=[[Euteleostomi]]/ |sublabel2=[[Osteichthyes]]
|2={{clade
|1="†[[Acanthodii]]" (paraffyletig"spiny neusharks", polyffyletig[[paraphyletic]] or [[polyphyletic]])[[File:Acanthodes BW.jpg|90px]] |bar1=cyan
|2={{clade
|1={{clade
|label1=[[Actinopterygii]] |sublabel1=(pysgodray-finned asgellogfishes)
|1={{clade
|1=[[Cladistia]] ([[bichirs]], [[reedfish]]) [[File:Cuvier-105-Polyptère.jpg|80px]] |bar1=cyan
|2={{clade
|1=[[Chondrostei]] ([[stwrsiwnsturgeons]]od, [[pysgodyn sbodolpaddlefish]])[[File:Atlantic sturgeon flipped.jpg|90px]] |bar1=cyan
|2=[[Neopterygii]] (gan gynnwys yincludes [[Teleostei]], 96% oof bysgodliving bywfish [[species]])[[File:Common carp (white background).jpg|70px]] |bar2=cyan
}}
}}
Llinell 107:
|2={{clade
|1=†[[Onychodontiformes]] [[File:OnychodusDB15 flipped.jpg|70 px]] |bar1=cyan
|2=[[Actinistia]] ([[Latimeria|coelacanthiaidcoelacanths]]) [[File:Coelacanth flipped.png|70 px]] |bar2=cyan
|label3=[[Rhipidistia]]
|3={{clade
|1={{clade
|1=†[[Porolepiformes]][[File:Reconstruction of Porolepis sp flipped.jpg|70 px]] |bar1=cyan
|2=[[Dipnoi]] (lungfishes) [[File:Barramunda coloured.jpg|75 px]] |bar2=cyan
}}
|label2=[[Tetrapodomorpha]]/ |sublabel2=(Choanata)
Llinell 125:
|2={{clade
|1=†''[[Ichthyostega]]''[[File:Ichthyostega BW (flipped).jpg|80 px]]
|2=grwp[[crown-group]] coronog y tetrapodautetrapods [[File:Salamandra salamandra (white background).jpg|80 px]]
}}
}}
Llinell 163:
Erbyn y 2010au a'r 2020au, y cynllun uchod yw'r un y deuir ar ei draws amlaf mewn gweithiau anarbenigol a chyffredinol. Mae llawer o'r grwpiau uchod yn baraffyletig, yn yr ystyr eu bod wedi arwain at grwpiau olynol: mae Agnathan yn hynafiaid i Chondrichthyes, sydd eto wedi arwain at yr Acantodiaid, hynafiaid yr Osteichthyes.
 
Mae'r gwahanol grwpiau pysgod yn fwy na hanner yr holl [[Rhywogaeth|rywogaethau]] asgwrn cefn. O 2006,{{Sfn|Nelson|2006}} mae bron i 28,000 o rywogaethau hysbys yn bodoli, ac mae bron i 27,000 ohonynt yn bysgod esgyrnog, gyda 970 o siarcod, morgathod, a chimeras a thua 108 o ellyllon môr (hagfish) a llysywod pendwll (llysywod pendwlllampreys). Mae traean o'r rhywogaethau hyn yn dod o fewn y naw teulu mwyaf, sef (o'r mwyaf i'r lleiaf), y [[Cyprinidae]], Gobiidae, Cichlidae, Characidae, Loricariidae, Balitoridae, Serranidae, Labridae, a [[Pysgodyn Safnlas|Scorpaenidae]] . Mae tua 64 o deuluoedd yn [[tacson un eitem|fonotypig]], yn cynnwys un rhywogaeth yn unig. Gall cyfanswm terfynol y rhywogaethau sy'n bodoli gynyddu i fod yn fwy na 32,500.{{Sfn|Nelson|2006}} Bob blwyddyn, mae [[Rhywogaeth|rhywogaethau]] newydd yn cael eu darganfod a'u disgrifio'n wyddonol. O 2016,<ref name="auto">{{Cite book|last=Nelson|first=Joseph, S.|title=Fishes of the World|year=2016|publisher=John Wiley & Sons, Inc|isbn=978-1-118-34233-6}}</ref> mae dros 32,000 o rywogaethau o bysgod esgyrnog wedi'u dogfennu a dros 1,100 o rywogaethau o bysgod cartilagaidd. Collwyd llawer o rywogaethau drwy [[Difodiant|ddifodiant]] (gweler [[Argyfwng bioamrywiaeth|yr argyfwng bioamrywiaeth]]) ee y pysgod sbodol Tsieineaidd (Chinese paddlefish) neu'r pysgod llaw llyfn.
 
=== Amrywiaeth ===