Ffwng: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
ehangu
Tagiau: Golygiad cod 2017
ehangu
Tagiau: Golygiad cod 2017
Llinell 15:
| authority=([[Carl Linnaeus|L.]]) R.T.Moore<ref name=Moore1980/>
| subdivision_ranks=Isdeyrnass/Ffyla/Isffyla<ref>Y dosbarthiad a ddefnyddir yma yw'r un a gyflwynwyd yn 2007 gan Hibbett ''et al''.</ref>
| subdivision =
 
| subdivision =
Llinell 93 ⟶ 92:
| asid [[pH]] 3
| sawl rhywogaeth
| <ref name="pmid17331729">{{Cite journal|title=Life in acid: pH homeostasis in acidophiles|journal=Trends in Microbiology|volume=15|issue=4|pages=165–71|date=April 2007|pmid=17331729|doi=10.1016/j.tim.2007.02.005}}<cite class="citation journal cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFBaker-AustinDopson2007">Baker-Austin C, Dopson M (April 2007). </cite></ref>
|-
| pH alcalïaidd o 12.8
Llinell 188 ⟶ 187:
== Geneteg ==
[[Delwedd:Escherichia_coli_with_phages.jpg|bawd| Delwedd microsgopeg ïon heliwm yn dangos T4 phage yn heintio ''E. coli''. Mae gan rai o'rai o'r ffagau atodedig gynffonau sy'n nodi eu bod wedi chwistrellu eu DNA i'r gwesteiwr. Mae'r celloedd bacteriol yn ~ 0.5 µm o led.<ref>{{Cite journal|doi=10.1002/adbi.201700070|title=Imaging Bacterial Colonies and Phage-Bacterium Interaction at Sub-Nanometer Resolution Using Helium-Ion Microscopy|year=2017|last=Leppänen|first=Miika|last2=Sundberg|first2=Lotta-Riina|last3=Laanto|first3=Elina|last4=De Freitas Almeida|first4=Gabriel Magno|last5=Papponen|first5=Petri|last6=Maasilta|first6=Ilari J.|journal=Advanced Biosystems|volume=1|issue=8|pages=e1700070|pmid=32646179|url=http://urn.fi/URN:NBN:fi:jyu-202006043941}}</ref>]]
Mae gan y rhan fwyaf o facteria un [[cromosom]] crwn a all amrywio mewn maint o ddim ond 160,000 o [[Pâr sylfaen|barau sylfaen]] yn y bacteria endosymbiotig ''Carsonella ruddii'',<ref>{{Cite journal|title=The 160-kilobase genome of the bacterial endosymbiont Carsonella|journal=Science|volume=314|issue=5797|page=267|date=October 2006|pmid=17038615|doi=10.1126/science.1134196}}</ref> i 12,200,000 o barau sylfaen (12.2 Mbp) yn y bacteria sy'n byw yn y pridd ''Sorangium celluloswm''.<ref>{{Cite journal|title=Characterisation, genome size and genetic manipulation of the myxobacterium Sorangium cellulosum So ce56|journal=Archives of Microbiology|volume=178|issue=6|pages=484–92|date=December 2002|pmid=12420170|doi=10.1007/s00203-002-0479-2}}</ref> Mae llawer o eithriadau i hyn, er enghraifft mae rhai rhywogaethau o ''Streptomyces'' a ''Borrelia'' yn cynnwys un cromosom llinol,<ref name=":0">{{Cite journal|title=Linear plasmids and chromosomes in bacteria|journal=Molecular Microbiology|volume=10|issue=5|pages=917–22|date=December 1993|pmid=7934868|doi=10.1111/j.1365-2958.1993.tb00963.x|url=https://zenodo.org/record/1230611}}</ref><ref>{{Cite journal|title=The chromosomal DNA of Streptomyces lividans 66 is linear|journal=Molecular Microbiology|volume=10|issue=5|pages=923–33|date=December 1993|pmid=7934869|doi=10.1111/j.1365-2958.1993.tb00964.x}}</ref> tra bod rhai rhywogaethau ''Vibrio'''n cynnwys mwy nag un cromosom.<ref name=":1">{{Cite journal|title=Management of multipartite genomes: the Vibrio cholerae model|journal=Current Opinion in Microbiology|volume=22|pages=120–26|date=December 2014|pmid=25460805|doi=10.1016/j.mib.2014.10.003|url=https://hal-pasteur.archives-ouvertes.fr/pasteur-01163283/document}}</ref> Gall bacteria hefyd gynnwys plasmidau, moleciwlau bach all-cromosomaidd o DNA a all gynnwys genynnau ar gyfer swyddogaethau defnyddiol amrywiol megis [[ymwrthedd i wrthfiotigau]], galluoedd metabolaidd, neu ffactorau ffyrnigrwydd amrywiol.<ref name="pmid26104369">{{Cite journal|title=Historical events that spawned the field of plasmid biology|journal=Microbiology Spectrum|volume=2|issue=5|pages=3|date=October 2014|pmid=26104369|doi=10.1128/microbiolspec.PLAS-0019-2013}}</ref>
 
Mae genomau bacteria fel arfer yn amgodio ychydig gannoedd i ychydig filoedd o [[Genyn|enynnau]]. Mae'r genynnau mewn genomau bacteriol fel arfer yn un darn di-dor o DNA ac er bod sawl math gwahanol o intronau yn bodoli mewn bacteria, mae'r rhain yn llawer prinnach nag mewn ewcaryotau.<ref>{{Cite journal|title=Prokaryotic introns and inteins: a panoply of form and function|journal=Journal of Bacteriology|volume=177|issue=14|pages=3897–903|date=July 1995|pmid=7608058|pmc=177115|doi=10.1128/jb.177.14.3897-3903.1995}}</ref>