Odesa: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Dim crynodeb golygu
Ham II (sgwrs | cyfraniadau)
amrywiol
Llinell 1:
{{Gwybodlen lle| gwlad={{banergwlad|Wcráin}}}}
 
'''Odesa''' ([[Wcreineg]]: Одеса) yw'r ddinas bedwaredd fwyaf yn [[Wcráin]]. Mae ganddi boblogaeth o rhwng 1,029,000 (Cyfrifiadcyfrifiad 2001) a 1,080,000 (amcangyfrif 2008). Mae'r ddinas yn borthladd pwysig, y mwyaf yn y wlad, sy'n gorwedd ar lan ogleddol y [[Môr Du]].
:''Erthygl am ddinas Odessa yw hon. Gweler hefyd [[Odessa (gwahaniaethu)]].''
[[Delwedd:Odessa theatre.jpg|290px|bawd|chwith|Theatr Odesa, Odesa]]
O 1819 hyd 1858 roedd OdessaOdesa yn borthladd rhydd (''porto franco''). Yn y cyfnod Sofietaidd OdessaOdesa oedd porthladd pwysicaf yr [[Undeb Sofietaidd]] ac roedd hefyd yn wersyll llynges fawr. Yn y 19g, hon oedd y bedwaredd ddinas yn y [[Rwsia]] [[Ymerodraeth Rwsia|Imperialaidd]], ar ôl [[Moscfa]], [[Saint Petersburg]], a [[Warsaw]]. Heddiw ceir dau borthladd yn ninas OdessaOdesa: OdessaOdesa ei hun a Yuzhny (sydd hefyd yn borthladd olew), sy'n gorwedd ym maesdrefi'r ddinas. Ceir porthladd pwysig arall yn [[oblast]] OdessaOdesa, sef [[Illichivs'k]] (Ilyichyovsk), i'r de-orllewin o OdessaOdesa. Gyda sawl rheilffordd yn rhedeg o'r ddinas hefyd, mae'n un o greosffyrdd cludiant pwysicaf y wlad. Ceir gweithfeydd prosesu olew a chemegion yn OdessaOdesa hefyd, a gysylltir â rhwydweithiau Rwsia a'r [[Undeb Ewropeaidd]] trwy gyfres o bibellau strategol.
 
Dechreuodd y ddinas fel gwladfa [[Groeg]]aidd. Mae ei hanes yn ddrych i hanes hir a chymhleth WcrainWcráin a Rwsia.
'''Odesa''' ([[Wcreineg]]: Одеса) yw'r ddinas bedwaredd fwyaf yn [[Wcráin]]. Mae ganddi boblogaeth o rhwng 1,029,000 (Cyfrifiad 2001) a 1,080,000 (amcangyfrif 2008). Mae'r ddinas yn borthladd pwysig, y mwyaf yn y wlad, sy'n gorwedd ar lan ogleddol y [[Môr Du]].
[[Delwedd:Odessa theatre.jpg|290px|bawd|chwith|Theatr Odesa, Odesa]]
O 1819 hyd 1858 roedd Odessa yn borthladd rhydd (''porto franco''). Yn y cyfnod Sofietaidd Odessa oedd porthladd pwysicaf yr [[Undeb Sofietaidd]] ac roedd hefyd yn wersyll llynges fawr. Yn y 19g, hon oedd y bedwaredd ddinas yn y [[Rwsia]] [[Ymerodraeth Rwsia|Imperialaidd]], ar ôl [[Moscfa]], [[Saint Petersburg]], a [[Warsaw]]. Heddiw ceir dau borthladd yn ninas Odessa: Odessa ei hun a Yuzhny (sydd hefyd yn borthladd olew), sy'n gorwedd ym maesdrefi'r ddinas. Ceir porthladd pwysig arall yn [[oblast]] Odessa, sef [[Illichivs'k]] (Ilyichyovsk), i'r de-orllewin o Odessa. Gyda sawl rheilffordd yn rhedeg o'r ddinas hefyd, mae'n un o greosffyrdd cludiant pwysicaf y wlad. Ceir gweithfeydd prosesu olew a chemegion yn Odessa hefyd, a gysylltir â rhwydweithiau Rwsia a'r [[Undeb Ewropeaidd]] trwy gyfres o bibellau strategol.
 
Lleolir dinas OdessaOdesa ar res o fryniau sy'n codi ger harbwr naturiol bychan, tua 31 km (19 milltir) i'r gogledd o aber [[Afon Dniester]] a thua 443 km (275 milltir) i'r de o'r brifddinas, [[KievKyiv]]. Mae'r hinsawdd yn gymhedrol a sych, gyda thymheredd ar gyfartaledd yn Ionawr o -2 °C (29 °F), a 22 °C (72 °F) yng Ngorffennaf. Ceir tua 350 mm (14 mod.) o law mewn blwyddyn.
Dechreuodd y ddinas fel gwladfa [[Groeg]]aidd. Mae ei hanes yn ddrych i hanes hir a chymhleth Wcrain a Rwsia.
 
Y brif iaith ar y stryd yw [[Rwseg]], gyda'r [[Wcreineg]] yn llai cyffredin er ei bod yn iaith swyddol y wlad. Ceir cymysgfa o bobl o sawl cenedligrwydd a chefndir ethnig yno, yn cynnwys [[Wcreiniaid]], [[Rwsiaid]], [[Groegiaid]], [[Iddewon]], [[Moldofiaid]], [[Bwlgariaid]], [[Armeniaid]], [[Georgiaid]], [[Almaenwyr]], ac eraill.
Lleolir dinas Odessa ar res o fryniau sy'n codi ger harbwr naturiol bychan, tua 31 km (19 milltir) i'r gogledd o aber [[Afon Dniester]] a thua 443 km (275 milltir) i'r de o'r brifddinas, [[Kiev]]. Mae'r hinsawdd yn gymhedrol a sych, gyda thymheredd ar gyfartaledd yn Ionawr o -2 °C (29 °F), a 22 °C (72 °F) yng Ngorffennaf. Ceir tua 350 mm (14 mod.) o law mewn blwyddyn.
 
Y brif iaith ar y stryd yw [[Rwseg]], gyda'r [[Wcreineg]] yn llai cyffredin er ei bod yn iaith swyddol y wlad. Ceir cymysgfa o bobl o sawl cenedligrwydd a chefndir ethnig yno, yn cynnwys [[Wcreiniaid]], [[Rwsiaid]], [[Groegiaid]], [[Iddewon]], [[Moldofiaid]], [[Bwlgariaid]], [[Armeniaid]], [[Georgiaid]], [[Almaenwyr]], ac eraill.
 
== Gefeilldrefi ==
* {{banergwlad|Canada}} - [[Vancouver]]
* {{banergwlad|Japan}} - [[Yokohama]]
* {{banergwlad|UDA}} - [[Odessa, Texas|Odessa]], [[Texas]]
* {{banergwlad|UDA}} - [[Baltimore]], [[Maryland]]
 
== Dolen allanol ==