Sefydlwyr yr Unol Daleithiau: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
CommonsDelinker (sgwrs | cyfraniadau)
Yn gosod File:Declaration_of_Independence_(1819),_by_John_Trumbull.jpg yn lle Declaration_independence.jpg (gan CommonsDelinker achos: File renamed:).
BDim crynodeb golygu
Llinell 1:
[[Delwedd:Declaration of Independence (1819), by John Trumbull.jpg|bawd|300px|[[Pwyllgor y Pump]] yn cyflwyno eu drafft o'r Datganiad Annibyniaeth i'r Gyngres ar 28 Mehefin 1776. Mae'r paentiad hwn gan [[John Trumbull]] yn ymddangos ar gefn papur $2 yr Unol Daleithiau.<ref>[http://www.americanrevolution.org/deckey.html americanrevolution.org] Allwedd i baentiad Trumbull</ref>]]
Arweinwyr gwleidyddol a [[gwladweinydd|gwladweinwyr]] oedd â rhan yn [[Chwyldro America]] oedd '''Sefydlwyr yr Unol Daleithiau''' (hefyd '''y Tadau Sefydlu''' neu'r '''Tad-Sefydlwyr'''; [[Saesneg]]: ''Founding Fathers of the United States'') trwy arwyddo [[Datganiad Annibyniaeth yr Unol Daleithiau]], cymryd rhan yn [[Rhyfel Annibyniaeth America]], sefydlu [[Cyfansoddiad yr Unol Daleithiau]], neu gyfraniadau allweddol eraill. O fewn grŵp mawr y "Sefydlwyr" ceir dwy brif garfan: "Arwyddwyr y Datganiad Annibyniaeth" (a'u harwyddodd ym 1776) a "Llunwyr y Cyfansoddiad" (cynrychiolwyr i'r [[Cynhadledd Gyfansoddiadol yr Unol Daleithiau|Gynhadledd Gyfansoddiadol]] a gymerodd rhan wrth lunio ac ysgrifennu'r Cyfansoddiad). Diffinnir "y Sefydlwyr" gan y mwyafrif o hanesyddion fel grŵp eangach sydd yn cynnwys nid yn unig yr Arwyddwyr a'r Llunwyr ond hefyd pob un wnaeth cymryd rhan mewn ennill annibyniaeth Americanaidd a chreu'r [[Unol Daleithiau]], gan gynnwys gwleidyddion, cyfreithegwyr, gwladweinwyr, milwyr, diplomyddion, a dinesyddion cyffredin.<ref>R. B. Bernstein, ''The Founding Fathers Reconsidered'' (Efrog Newydd a Rhydychen: Oxford University Press, 2009).</ref> Yn ei lyfr ''Seven Who Shaped Our Destiny: The Founding Fathers as Revolutionaries'' (1973), nododd yr hanesydd o Americanwr Richard B. Morris saith dyn yn y prif Sefydlwyr:
* [[Benjamin Franklin]],
* [[George Washington]],
* [[John Adams]],
* [[Thomas Jefferson]],
* [[John Jay]],
* [[James Madison]],
* ac [[Alexander Hamilton]].<ref>Richard B. Morris, ''Seven Who Shaped Our Destiny: The Founding Fathers as Revolutionaries'' (Efrog Newydd: Harper & Row, 1973).</ref>
 
Bathodd y cyhoeddwr papurau newydd [[Warren G. Harding]], Seneddwr Gweriniaethol o Ohio ar y pryd, y term Saesneg "''Founding Fathers''" yn ei araith gyweirnod i'r Gynhadledd Genedlaethol Weriniaethol ym 1916. Defnyddiodd yr ymadrodd nifer o weithiau ar ôl hynny, yn amlycaf yn ei anerchiad agoriadol fel Arlywydd yr Unol Daleithiau ym 1921.<ref>Bernstein, ''Founding Fathers Reconsidered'', rhagymadrodd (sydd yn casglu pob defnydd Harding o'r ymadrodd ac amrywiolion ohonnoohono rhwng 1912 a 1921).</ref>
 
==Cyfeiriadau==