7,502
golygiad
(diweddaru) |
No edit summary |
||
[[Mesur Cynulliad Cenedlaethol Cymru|Mesur Cynulliad Cenedlaethol Cymru]] yw '''Mesur y Gymraeg (Cymru) 2011''' ([[Saesneg]]: ''Welsh Language (Wales) Measure 2011'') sy'n newid y fframwaith cyfreithiol ynghylch defnyddio'r [[Cymraeg|Gymraeg]] wrth ddarparu [[gwasanaethau cyhoeddus]] yng [[Cymru|Nghymru]]. Fe'i basiwyd gan y Cynulliad ar 7 Rhagfyr 2010<ref name="Cynulliad">{{dyf gwe |url=http://www.cynulliadcymru.org/bus-home/bus-third-assembly/bus-legislation-third-assembly/bus-leg-measures/business-legislation-measures-wl.htm |teitl=Mesur y Gymraeg (Cymru) 2011 |cyhoeddwr=[[Cynulliad Cenedlaethol Cymru]] |dyddiadcyrchiad=6 Awst |blwyddyncyrchiad=2011 }}</ref> a [[dod i rym|daeth i rym]] ar 9 Chwefror 2011 pan
Bydd gan y Comisiynydd y pŵer i gosbi [[sector cyhoeddus|cyrff cyhoeddus]] a rhai [[sector preifat|cwmnïau preifat]], megis cwmnïau nwy, trydan, a ffôn, am dorri eu hymrwymiad i'r iaith.<ref name=BBC>{{dyf gwe |url=http://news.bbc.co.uk/welsh/hi/newsid_8540000/newsid_8548200/8548281.stm |teitl=Y llywodraeth yn cyhoeddi mesur iaith newydd |dyddiad=4 Mawrth 2010 |dyddiadcyrchiad=5 Mawrth 2010 |cyhoeddwr=[[BBC]] }}</ref> Cyhoeddwyd ym mis Hydref 2011 mai Meri Huws, Cadeirydd Bwrdd yr Iaith Gymraeg, fydd y Comisiynydd Iaith newydd,<ref>{{dyf gwe |url=http://www.bbc.co.uk/newyddion/15184186 |teitl=Newyddion - Meri Huws yw'r Comisiynydd Iaith newydd |dyddiad=5 Hydref 2011 |cyhoeddwr=[[BBC]] |dyddiadcyrchiad=21 Rhagfyr 2011 |iaith=cy }}</ref> a bydd hi'n gadael ei swydd fel Cadeirydd y Bwrdd yn gynnar ym mis Chwefror 2012 er mwyn gallu paratoi ar gyfer y swydd newydd a ddechreua ym mis Ebrill 2012 yn swyddogol.<ref>{{dyf gwe |url=http://wales.gov.uk/newsroom/welshlanguage/2011/111201commissioner/?skip=1&lang=cy |teitl=Comisiynydd y Gymraeg yn dechrau ar ei gwaith ym mis Chwefror |dyddiad=1 Rhagfyr 2011 |cyhoeddwr=[[BBC]] |dyddiadcyrchiad=21 Rhagfyr 2011 }}</ref>
Cyflwynwyd y mesur gan [[Alun Ffred Jones]] [[Aelod Cynulliad|AC]], y Gweinidog dros Dreftadaeth, ar 4 Mawrth 2010.<ref name="Cynulliad"/>
== Hanes ==
Ar ôl i'r [[Y Blaid Lafur (DU)|Blaid Lafur]] a [[Plaid Cymru|Phlaid Cymru]] ffurfio llywodraeth glymblaid [[Cymru'n Un]] yng Ngorffennaf 2007 roedd addewid yn eu cytundeb i greu "deddf newydd i gadarnhau statws swyddogol ar gyfer y Gymraeg a'r Saesneg ac estyn hawliau i ddefnyddio gwasanaethau yn y Gymraeg". Yn Ionawr 2009 dywedodd Ysgrifennydd Gwladol Cymru [[Paul Murphy]] y gallai'r broses ar gyfer cais gan [[Llywodraeth Cynulliad Cymru|Lywodraeth y Cynulliad]] am yr hawl i ddeddfu ynghylch yr iaith Gymraeg fod yn "stormus", yn debyg yn
=== Gorchymyn Cynulliad Cenedlaethol Cymru (Cymhwysedd Deddfwriaethol) (Yr Iaith Gymraeg) 2009 ===
{{eginyn-adran}}<br>▼
Gosododd Alun Ffred Jones [[Gorchymyn Cymhwysedd Deddfwriaethol]] (GCD) ar 2 Chwefror 2009 i "ehangu cymhwysedd deddfwriaethol Cynulliad Cenedlaethol Cymru i wneud cyfreithiau newydd i Gymru drwy Fesurau ynglŷn â'r iaith Gymraeg".<ref>{{dyf gwe |url=http://www.cynulliadcymru.org/bus-home/bus-legislation/bus-leg-legislative-competence-orders/bus-legislation-lco-2009-no10.htm |teitl=Gorchymyn Cynulliad Cenedlaethol Cymru (Cymhwysedd Deddfwriaethol) (Yr Iaith Gymraeg) 2009 |cyhoeddwr=[[Cynulliad Cenedlaethol Cymru]] |dyddiadcyrchiad=12 Mawrth 2010 }}</ref> Sefydlwyd Pwyllgor Deddfwriaeth Rhif 5 ar 4 Chwefror i ystyried y GCD.
▲{{eginyn-adran}}
== Proses ==
== Dolenni allanol ==
* [http://www.cynulliadcymru.org/bus-home/bus-third-assembly/bus-legislation-third-assembly/bus-leg-measures/business-legislation-measures-wl.htm Mesur y Gymraeg (Cymru) 2011] – manylion a hanes y mesur ar wefan y Cynulliad
* [http://www.cynulliadcymru.org/welsh_language__wales__measure_2011_order.pdf Y gorchymyn]
;Testun y mesur
* [http://www.legislation.gov.uk/mwa/2011/1/contents/enacted/welsh Mesur y Gymraeg (Cymru) 2011] (fersiwn HTML)
* [http://www.opsi.gov.uk/legislation/wales/mwa2011/pdf/mwa_20110001_we.pdf Mesur y Gymraeg (Cymru) 2011]
* [http://www.opsi.gov.uk/legislation/wales/mwa2011/pdf/mwa_20110001_mi.pdf Mesur y Gymraeg (Cymru) 2011/Welsh Language (Wales) Measure 2011] (fersiwn PDF dwyieithog)
[[
[[Categori:2011 yng Nghymru]]
[[Categori:Hanes y Gymraeg]]
|