21
golygiad
B (Sir Drefaldwyn, nid Sir Faldwyn) |
B (Terminoleg) |
||
==Disgrifiad==
Yn hanesyddol, roedd Canolbarth Cymru yn cynnwys [[Teyrnas Powys]] a gogledd-ddwyrain [[Teyrnas Deheubarth]].
Ceir ymraniadau sylweddol yn ddaearyddol a diwylliannol o fewn y rhanbarth. I'r gorllewin o fynydd [[Pumlumon]] a bryniau [[Elenydd]] ceir Ceredigion, sir sy'n wynebu ar Fae Ceredigion ac yn perthyn yn agosach, yn hanesyddol, i [[Sir Benfro]] a [[Sir Gaerfyrddin]] ([[de-orllewin Cymru]]) nag i Bowys. Mae awdurdod lleol Powys yntau, sef dwyrain y rhanbarth, yn llawer mwy [[Cymraeg]] yn y parthau gorllewinol nag yn yr ardaloedd ar hyd y ffin â Lloegr a fu'n rhan o'r [[Y Mers|Mers]] canoloesol. Mae cryn wahaniaeth rhwng gogledd a de Powys hefyd.
==Unedau gweinyddol, hen a newydd==
===Awdurdodau
Creuwyd yr
*[[Ceredigion]] (yn cyfateb, gyda mân newidiadau, i Sir Aberteifi draddodiadol)
*[[Powys]]
Dyma'r siroedd a greuwyd yn 1974. Ers 1996 maent yn 'siroedd cadwedig' yn unig.
*[[Dyfed]] (gorwedd Ceredigion yng ngogledd yr hen sir)
*[[Powys]] (mae Powys
===Siroedd gweinyddol===
|
golygiad