Wicipedia

Canolbarth Cymru: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Pori'r hanes yn rhyngweithiol
← Cymharer â'r fersiwn gyntCymharer â'r fersiwn dilynol →
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
GweledolCystrawen wici
B Gramadeg
manion
Llinell 6:
Yn hanesyddol, roedd Canolbarth Cymru yn cynnwys [[Teyrnas Powys]] a gogledd-ddwyrain [[Teyrnas Deheubarth]]. Yn weinyddol, mae'n cynnwys [[Siroedd a Dinasoedd Cymru|awdurdodau unedol]] [[Ceredigion]] a [[Powys|Phowys]].
 
Ceir ymraniadau sylweddol yn ddaearyddol a diwylliannol o fewn y rhanbarth. I'r gorllewin o fynydd [[Pumlumon]] a bryniau [[Elenydd]] ceir Ceredigion, sir sy'n wynebu ar FaeBae Ceredigion ac ynsy'n perthyn yn agosachnes, yn hanesyddol, i [[Sir Benfro]] a [[Sir Gaerfyrddin]] ([[de-orllewin Cymru]]) nag i Bowys. Mae awdurdod lleol Powys yntau, sef dwyrain y rhanbarth, yn llawer mwy [[Cymraeg]] yn y parthau gorllewinol nag yn yr ardaloedd ar hyd y ffin â Lloegr a fu'n rhan o'r [[Y Mers|Mers]] canoloesol. Mae cryn wahaniaeth rhwng gogledd a de Powys hefyd.
 
==Unedau gweinyddol, hen a newydd==
===Awdurdodau unedol===
CreuwydCrëwyd yr awdurdodau unedol yn 1996.
*[[Ceredigion]] (yn cyfateb, gyda mân newidiadau, i sir draddodiadol Aberteifi)
*[[Powys]]
 
===Siroedd cadwedig===
Dyma'r siroedd a greuwydgrëwyd yn 1974. Ers 1996 maent yn 'siroedd cadwedig' yn unig.
*[[Dyfed]] (gorwedd Ceredigion yng ngogledd yr hen sir)
*[[Powys]] (mae Powys yn cyfrifcael ei gyfrif fel 'sir gadwedig' yn ogystal â bod yn awdurdod unedol cyfoes)
 
===Siroedd gweinyddol===
CreuwydCrëwyd y siroedd hyn dan y Ddeddf Llywodraeth Leol yn 1888. Cawsant eu seilio ar y siroedd traddodiadol, ond nid oeddynt yn union yn union yr un fath. Roedd y siroedd gweinyddol yn cael eu defnyddio ar gyfer llywodraeth leol tan 1974.
*[[Sir Aberteifi]]
*[[Sir Frycheiniog]]
Wedi dod o "https://cy.wikipedia.org/wiki/Canolbarth_Cymru"