Diafol: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
B →Gweler hefyd: yng Nghymru |
manion a threfn yr Wyddor? |
||
Llinell 1:
[[Delwedd:GustaveDoreParadiseLostSatanProfile.jpg|bawd|240px|Satan. Llun gan [[Gustave Doré]] ar gyfer argraffiad o ''[[Paradise Lost]]'' gan [[John Milton]].]]
Y '''Diafol''' neu'r '''Diawl''' yw'r enw a roddir i fod goruwchnaturiol, a ystyrir gan [[Cristnogaeth|Gristnogaeth]], [[Islam]] a rhai crefyddau eraill fel ymgorfforiad o ddrygioni. Ystyrir fod y diafol yn temtio bodau dynol,
Mewn Cristnogaeth, credir fod [[Duw]] a'r Diafol yn ymryson am eneidiau dynol, gyda'r Diafol yn ceisio eu cipio i [[uffern]].
==Geirdarddiad ac enwau eraill==
Daw'r gair "diafol" o'r [[Groeg (iaith)|Groeg]] Διάβολος ''diabolos'' ("athrodydd") Cafodd yr enw Groeg ei ddefnyddio mewn fersiynau Groeg o'r [[Beibl]] yn lle'r enw [[Hebraeg]] '''הַשָׂטָן''' ''ha-Satan'' ("y cyhuddwr") a roes yr enw [[Satan]] inni. Yn ogystal â [[Satan]] denyddir nifer o enwau am y Diafol, yn cynnwys [[Lwsiffer]], [[Asmodeus]], [[Asasel]], [[Samael]], [[Beelsebwl]]. [[Mastema]] a [[Belial]]. Yn Islam, cyfeirir at y Diafol fel شيطان, ''Iblis'', sydd o bosib yn tarddu o ''diabolos'' - yr un tarddiad â diafl neu diafol yn Gymraeg.
==Y Diafol yn ôl crefydd==
===Iddewiaeth===▼
Er nad yw'r Diafol yn chwarae rôl bwysig mewn [[Iddewiaeth]] o'r brif ffrwd, yn y ''[[Zohar]]'' fe'i gelwir [[Samael]], y "duw gwenwynig", yr angel dinistriol, yr ymgnawdoliad o bechod, y Sarff, yr Hen sarff, y Sarff Fawr, yr Ysbryd Drwg, y Temtiwr, a Satan. Fel yn y chwedl ynglŷn â [[Lwsiffer]], roedd Samael yn angel grymus a ddisgynnodd i'r [[ddaear]], ond yn wahanol i [[Lwsiffer]] disgynnodd Samael o'i wirfodd ar gefn sarff, ac ar ôl newid ei ffurf i ffurf sarff, fe demtiodd Efa gyda'r afal. Satan yw ei enw fel sarff, ond "beth bynnag yw ei enw, efe yw'r un a elwir yr ysbryd drygionus".<ref>[http://www.sacred-texts.com/jud/zdm/zdm014.htm Sacred Texts: Zohar, The Kings Palaces]</ref><ref>[http://www.sacred-texts.com/jud/zdm/zdm025.htm Sacred Texts: Zohar, Chapter XVI]</ref> ▼
Yn ''[[Llyfr y Jiwbilîs]]'' mae'r Diafol yn ymddangos dan yr enw y Tywysog [[Mastema]], enw sy'n dod o'r [[Hebraeg]] משטמה ''mastemah'' ("casineb"; "gelyniaeth").▼
===Cristnogaeth===
Llinell 18 ⟶ 14:
Fel yn achos y ''[[Zohar]]'', mae [[Satan]] yn cael ei gysylltu â'r sarff a demtiodd [[Efa]].
▲===Iddewiaeth===
▲Er nad yw'r Diafol yn chwarae rôl bwysig mewn [[Iddewiaeth]] o'r brif ffrwd, yn y ''[[Zohar]]'' fe'i gelwir yn [[Samael]], y "duw gwenwynig", yr angel dinistriol, yr ymgnawdoliad o bechod, y Sarff, yr Hen sarff, y Sarff Fawr, yr Ysbryd Drwg, y Temtiwr, a Satan. Fel yn y chwedl ynglŷn â [[Lwsiffer]], roedd Samael yn angel grymus a ddisgynnodd i'r [[ddaear]], ond yn wahanol i [[Lwsiffer]] disgynnodd Samael o'i wirfodd ar gefn sarff, ac ar ôl newid ei ffurf i ffurf sarff, fe demtiodd Efa gyda'r afal. Satan yw ei enw fel sarff, ond "beth bynnag yw ei enw, efe yw'r un a elwir yr ysbryd drygionus".<ref>[http://www.sacred-texts.com/jud/zdm/zdm014.htm Sacred Texts: Zohar, The Kings Palaces]</ref><ref>[http://www.sacred-texts.com/jud/zdm/zdm025.htm Sacred Texts: Zohar, Chapter XVI]</ref>
▲Yn ''[[Llyfr y Jiwbilîs]]'' mae'r Diafol yn ymddangos dan yr enw y Tywysog [[Mastema]], enw sy'n dod o'r [[Hebraeg]] משטמה ''mastemah'' ("casineb"; "gelyniaeth").
===Islam===
[[Delwedd:Iblis.jpg|bawd|dde|150px|Iblis]]
Mewn [[Islam]] cyfeirir at y Diafol gyda'r enwau شيطان, ''Iblis'' (o Διάβολος) a شيطان, ''Shayṭān'' ("gelyn"). Mae Iblis yn Jinni (جني, ''jinnī'') sef yn fod neu ysbryd wedi ei greu o dân di-fwg
Mae'r Diafol yn ymddangos mewn rhyw 39 o [[swra|swrâu]] yn y [[Coran]].
| |||