Noson y Cyllyll Hirion: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
ZéroBot (sgwrs | cyfraniadau) B r2.7.1) (robot yn ychwanegu: la:Nox Longarum Ensium |
Sebleouf (sgwrs | cyfraniadau) B WPCleaner v1.14 - en dash or em dash (Corrigé avec Wicipedia:WikiProject Check Wikipedia) |
||
Llinell 3:
Cyfres o ddienyddiadau gwleidyddol i gael gwared ar y [[Sturmabteilung]] (SA), sef y crysau brownion parafilwrol oedd '''Noson y Cyllyll Hirion''' (a elwir weithiau'n "'''Putsch Röhm'''" neu "'''Operation Hummingbird [[Kolibri]]'''". Digwyddodd hyn rhwng 30 Mehefin a 2 Gorffennaf, 1934 pan oedd yr [[Almaen]] o dan reolaeth y [[Natsiaeth|Natsiaid]].
Penderfynodd [[Adolf Hitler]] weithredu yn erbyn yr SA a'u harweinydd, [[Ernst Röhm]], oherwydd ystyriai annibynniaeth yr SA a'u hoffter o ymladd stryd yn fygythiad i'w bŵer. Roedd hefyd eisiau cymodi gydag arweinwyr y [[Reichswehr]], lluoedd milwrol swyddogol yr Almaen a oedd yn ofni ac yn casau'r
Bu farw o leiaf 85 o bobl yn ystod y cliriad, er mae'n bosib fod cannoedd yn fwy wedi marw,<ref name="Evans 39">Evans (2005), p. 39. "At least eighty-five people are known to have been summarily killed without any formal legal proceedings being taken against them. Göring alone had over a thousand people arrested."</ref><ref>Kershaw, ''Hitler'', (1999), p. 517. "The names of eighty-five victims [exist], only fifty of them SA men. Some estimates, however, put the total number killed at between 150 and 200."</ref> a bod miloedd o bobl a ystyriwyd yn fygythiad wedi eu harestio. <ref name="Evans 39" /> Lladdwyd y rhan fwyaf gan y ''[[Schutzstaffel]]'' (SS) a'r ''[[Gestapo]] (Geheime Staatspolizei)'', [[heddlu cudd]] y gyfundrefn. Cryfhaodd y cliriad gefnogaeth y Reichswehr i Hitler. Darparodd sylfeini cyfreithiol i'r gyfundrefn Natsïaidd hefyd, am fod y llysoedd Almaenig a'r cabinet wedi anwybyddu canrifoedd o waharddiadau cyfreithiol yn erbyn lladd cyfreithiol er mwyn dangos eu teyrngarwch i'r gyfundrefn.
| |||