Llain Gaza: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
B r2.7.3) (robot yn newid: eu:Gazako zerrenda
2011
Llinell 6:
Llain o dir ar arfordir [[y Môr Canoldir]] yw '''Llain Gaza''' ([[Arabeg]]: قطاع غزة‎ ''Qiṭāʿ Ġazzah''; [[Hebraeg]]:רצועת עזה‎ ''Retzu'at 'Azza''), rhwng [[yr Aifft]] i'r de-orllewin ac [[Israel]] i'r gogledd a'r dwyrain. Mae'n un o'r [[Tiriogaethau Palesteinaidd]] sy'n destun [[Gwrthdaro Israelaidd-Palesteinaidd]]. O ran maint, mae cryn dipyn yn llai na Bwrdeisdref Sirol Conwy: rhwng 6 a 12 kilomedr o led a 25 kilomedr o hyd. Mae ganddo arwynebedd o 360 km sgwar ac mae 1.4 miliwn o [[Palesteiniaid|Balesteiniaid]] yn byw o fewn ffiniau'r diriogaeth hon. Yn hanesyddol mae gan y llain gysylltiadau cryf â'r [[Aifft]].
 
Daw ei enw o'r ddinas fwyaf yno, sef [[Gaza]]. Rheolir y llain gan lywodraeth [[Hamas]] ar hyn o bryd. Ffoaduriaid Palesteinaidd yw'r mwyafrif llethol o ddinesyddion Gaza. Mae rhai yn ei disgrifio fel "carchar rhyfel mwyaf y byd" am fod Israel yn cadw'r bobl dan warchae economaidd a milwrol gyda "ffens ddiogelwch" anferth yn gwahanu'r diriogaeth ac Israel, llynges Israel yn rhwystro mynediad o'r môr, a dim cysylltiad trwy'r awyr (dinistriwyd [[Maes Awyr Yasser Arafat]] ganddynt). I'r de, ar y ffinaffin â'r Aifft, dim ond un croesfa sydd ar gael, ger [[Rafah]], ac mae mynd i mewn ac allan yn anodd yno hefyd.
 
Yn Rhagfyr 2008, cafwyd [[Ymosodiad Israel ar Lain Gaza 2008–2009|ymosodiad]] gan Lu Awyr Israel apan lladdwydladdwyd dros 3001,417 o BalesteiniaidBalisteiniaid ac 13 o fewn deuddyddIsraeliaid. Ar y 3ydd o Ionawr 2009 symudoddsymudwyd tanciau a milwyr Israel i fewn i'r Llain a gwelwyd llawer o fomio o awyrennau a hofrenyddion Israel yn rhagflaenu'r milwyr. Cafwyd protestiadau yn erbyn Israel led-led Cymru gan gynnwys Caerdydd, Abertawe a Chaernarfon. Ym Mai 2010 ymosododd milwyr Israel ar [[Ymosodiad Israel ar lynges ddyngarol Gaza 2010|lynges ddyngarol yn cludo nawdd i Lain Gaza]]. Ail-gododd y brwydro pan ymosododd byddin Israel mewn ymgyrch a alwyd ganddynt yn [[Ymgyrch Colofn o Niwl, 2011]] pan laddwyd rhwng 158 a 177 o Balisteiniaid a 6 Israeliad.
 
Ym Mai 2010 ymosododd milwyr Israel ar [[Ymosodiad Israel ar lynges ddyngarol Gaza 2010|lynges ddyngarol yn cludo nawdd i Lain Gaza]].
 
== Dinasoedd ==
Llinell 21 ⟶ 19:
* [[Khan Yunis]]
* [[Rafah]]
 
==Dan warchae==
Mae gwarchae Israel o'r llain yn golygu mai ychydig iawn o fynd a dod sy'n digwydd o'r ardal. Mae Israel yn caniatau rhywfaint o gymorth meddygol ond yn ôl [[Mudiad Rhyngwladol y Groes Goch a'r Cilgant Coch|y Groes Goch]] mae effaith y warchae'n niweidiol iawn i economi Palesteina ac yn creu argyfwng oherwydd diffyg nwyddau meddygol hanfodol megis ffilm [[Pelydr-X]].<ref>{{Cite news |url=http://www.haaretz.com/hasen/spages/1096443.html |title=Red Cross: Israel trapping 1.5m Gazans in despair |date=2009-06-29 |publisher=[[Haaretz]]}}</ref> Cred y Groes Goch hefyd fod y gwarchae hwn gan Israel yn anghyfreithiol ac yn groes i Gyfraith Ryngwladol, Ddynol (Saesneg: ''international humanitarian law'')<ref name="14 June 2010; BBC News - ICRC says Gaza blockade breaks law">{{cite news|url=http://www.bbc.co.uk/news/10306193|work=BBC News|title=ICRC says Israel's Gaza blockade breaks law|date=14 Mehefin 2010}}</ref>
 
== Gwersylloedd ffoaduriaid ==
Llinell 35 ⟶ 36:
== Iechyd ==
Fel yn achos nifer o wledydd llai cyfoethog, digon elfennol yw'r gwasanaethau [[iechyd]] yn Llain Gaza. Mae'r diriogaeth yn ddibynnol i raddau helaeth ar gyflenwadau meddygol gan asiantaethau dyngarol ond dim ond yn ysbeidiol mae hyn wedi cyrraedd ers i Israel osod [[embargo]] a gwarchae economaidd ar y Llain. [[Ysbyty Al-Shifa]] yn ninas Gaza yw ysbyty mwyaf y diriogaeth.
 
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
 
== Gweler hefyd ==
Llinell 42 ⟶ 46:
* [[Ymosodiad Israel ar lynges ddyngarol Gaza 2010]]
* [[Gwrthdaro Israelaidd-Palesteinaidd]]
 
{{eginyn Palesteina}}
 
[[Categori:Daearyddiaeth y Dwyrain Canol]]