William Tecumseh Sherman: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
TjBot (sgwrs | cyfraniadau) B r2.7.2) (robot yn ychwanegu: lv:Viljams Šērmens |
BDim crynodeb golygu |
||
Llinell 3:
Milwr, gŵr busnes, addysgwr ac awdur o'r [[Unol Daleithiau]] oedd '''William Tecumseh Sherman''' ([[8 Chwefror]] [[1820]] - [[14 Chwefror]] [[1891]]).
Ganed ef yn [[Lancaster, Ohio|Lancaster]], [[Ohio]], yn fab i gyfreithiwr llwyddiannus. Enwyd ef ar ôl [[Tecumseh]], pennaeth enwog y [[Shawnee]]. Gwasanaethodd fel cadfridog ym myddin y Gogledd yn [[Rhyfel Cartref America]]. Gwasanaethodd dan y Cadfridog [[Ulysses S. Grant]] yn [[1862]] a [[1863]], yn ystod y brwydrau a arweiniodd at gipio [[Vicksburg, Mississippi|Vicksburg]] ar [[Afon Mississippi]] a gorchfygu byddinoedd y De yn nhalaith [[Tennessee]]. Yn 1864, dilynodd Grant fel arweinydd byddin y Gogledd yn y gorllewin. Llwyddodd i gipio dinas strategol bwysig [[Atlanta, Georgia|Atlanta]]. Ystyrid hyn yn arwydd fod buddugolaeth y Gogledd ar y gorwel, a gwnaeth lawer i sicrhau ail-etholiad [[Abraham Lincoln]] fel Arlywydd yr un flwyddyn. Wedi hyn, dechreuodd Sherman ar ymgyrch trwy dalaith [[Georgia (talaith UDA)|Georgia]] a [[De Carolina|De]] a [[Gogledd Carolina]], gan greu cymaint o ddifrod nes amharu'n ddifrifol ar allu'r de i barhau'r rhyfel. Yn Ebrill [[1865]], ildiodd holl fyddinoedd y de yn Georgia, y ddwy Carolina a [[Florida]] iddo.
Pan ddaeth Grant yn Arlywydd, olynodd Sherman ef fel arweinydd byddin yr Unol Daleithiau. Yn y swydd yma, bu'n gyfrifol am y rhyfeloedd yn erbyn y brodorion yng ngorllewin yr Unol Daleithiau. Yn [[1875]], cyhoeddodd ''Memoirs'', un o'r llyfrau mwyaf adnabyddus i ddeillio o'r Rhyfel Cartref.
| |||