Gwyddoniaeth: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
olaf |
manion |
||
Llinell 23:
===Bioamrywiaeth ac Iechyd===
Mae'r sector [[bioamrywiaeth]] ac [[iechyd]] yn un bwysig yng Nghymru, sy'n un o ardaloedd mwyaf blaenllaw [[Ewrop]] gyda dros 250 o gwmniau wedi'u lleoli yno.<ref>Cymru'n Llwyddo gan Lywodraeth y Cynulliad; ISBN 978 7504 5146 8; WAG10-10868; Rhagfyr 2010.</ref> Ceir sawl disgyblaeth yn y sector sy'n deillio o'r prifysgolion: [[meddygaeth]], [[electroneg]], [[cemeg]] a [[cyfrifiadureg|chyfrifiadureg]]. Datblygir cyffuriau newydd gan [[Ysgol Fferylliaeth Cymru]] ble mae [[moleciwl|molecylau]] bach a mawr sy'n seiliedig ar [[
Ymhlith y cyrff blaenllaw byd-eang y mae Uned Ymchwil Trin Briwiau, Prifysgol Caerdydd sy'n arbenogo mewn briwiau megis [[wlser]]au a daw 5 prifysgol at ei gilydd yn y Sefydliad Peirianneg ac Atgyweirio Meinwe. Mae TrichoTech, sydd wedi'i sefydlu yng Nghaerdydd, wedi dyfeisio offer i ganfod pa gyffuriau y bu pobl yn eu cymeryd drwy ddefnyddio samplau o'u gwallt.<ref>[http://www.concateno.com/trichotech/] Gwefan TrichoTech; ''Concateno TrichoTech, the Family Law and Child Protection division of Concateno''; adalwyd 27/12/2012</ref> Defnyddir [[cynrhon]] gwyrdd yn ne Cymru i drin wlserau a briwiau eraill ac fe'u defnyddir drwy Ewrop. Defnyddir protocol yr Athro [[Archie Cochrane]], Caerdydd fel safon fyd-eang ar gyfer gwerthuso cyffuriau ac mae Canolfan Delweddu Ymchwil yr Ymennydd (CUBRIC), Prifysgol Caerdydd yn un o'r cyntaf drwy wledydd Prydain i gyfuno technolegau diweddaraf o sganio'r ymennydd.
Llinell 40:
===Ynni===
Mae Cymru wastad wedi bod yn gyfoethog o ran deunyddiau crai ynni naturiol a chynaladwy gyda llawer o [[tanwydd|danwyddau]] ffosil megis glo a nwy o dan y môr - a cheir mwy na digon o law a gwynt! Mae Cymru'n arwain yn y maes hwn yn ôl llawer<ref>Cymru'n Llwyddo gan Lywodraeth y Cynulliad; ISBN 978 7504 5146 8; WAG10-10868; Rhagfyr 2010; tudalen 31.</ref> e.e. mae [[
Defnyddiwyd y môr a'i lanw i droi melin ŷd yng [[Caeriw|Nghaeriw]] yn y 16eg ganrif a chafodd y [[batri nwy]] cyntaf (sef rhagflaenydd i'r [[cell danwydd|gell danwydd]]) ei datblygu yng nghanol y 19eg ganrif gan [[William Robert Grove]] ([[11 Gorffennaf]] [[1811]] – [[1 Awst]] [[1896]])
Mae cwmni Enfis, hefyd o Abertawe, wedi datblygu araeau golau sy'n trosglwyddo golau pwer uchel iawn ac maent wedi creu pecyn [[LED]] disgleiriaf y byd. Yn Hydref 2008 agorwyd canolfan ymchwil i [[ynni hydrogen]] ac ym [[Porth Talbot|Mhorth Talbot]] cychwynwyd ar y gwaith llosgi sglodion pren mwya'r byd<ref>[http://www.bbc.co.uk/news/uk-wales-south-west-wales-19542279] Gwefan Saesneg y BBC; ''Port Talbot biomass energy plant faces wait on pellets bid''; 11 Medi 2012; adalwyd 27 Rhagfyr 2012</ref> ar gost o £400 miliwn.
Llinell 70:
Pe bai'n fyw, byddai'r gwneuthurwr ceir ac awyrennwr [[Charles Stewart Rolls]] ([[27 Awst]] [[1877]] – [[12 Gorffennaf]] [[1910]]) o [[Trefynwy|Drefynwy]]'n ymfalchio yn y ffaith fod yma yng Nghymru ddau o weithfeydd awyrlongau mwya'r byd. Mae'r sector awyrofod wedi tyfu ers gwaith arloesol Rolls (sefydlydd y cwmni Rolls Royce): mae holl adenydd ar gyfer pob un o awyrennau {{Airbus]] wedi'u cynhyrchu ym [[Brychdyn|Mrychdyn]], ger [[Wrecsam]] ers 2002 pan ddechreuodd ar adenyddion yr A380.
Ym 1962 cychwynnwyd y gwasanaeth rheolaidd cyntaf yn y byd ar [[hofrenfad]] (neu long hofran) a hynny rhwng y [[Rhyl]] a [[Lerpwl]]. Ar yr un gwynt, cychwynwyd gwasanaeth rheolaidd cynta'r byd gan [[hofrennydd]] rhwng Caerdydd, Wrecsam a Lerpwl
Yma hefyd, ym 1904, y gwnaed siwrnai [[trên]] cynta'r byd a hynny ym [[Merthyr Tudful]], diolch i [[Richard Trevithick. Mae Adran Peirianneg Sifil Prifysgol Abertawe'n torri tir newydd o ran cyflymder cerbyn tir. Maent wedi Car Uwchsonig Thrust drwy ddefnyddio uwchgyfrifiadur Cray a phrofwyd ei allu ym [[
==Cyfeiriadau==
| |||