Fath o [[Creigiau Metamorffedd|Greigiau Metamorffedd]] yn unugryw i [[Mynyddoedd Preseli]] yw'r cerrig leisiono'r enw '''carreg las'''. Mae'n carreg las yn [[Doleryt]] sydd yn cynnwys [[Rhyolytau|Rhyolyt|Rhyolytau]], [[Tywodfeini|Tyfodfaen|Tywodfeini]] a lludw folcanig. Mae'nO bosib cariwyd y carreg las i Loegr yn ystod yr [[Oes yr Iâ]] gan y [[rhewlif]]au, ond mae'na damcaniaeth cafwydarall ysydd cerrigyn eudweud symudsymuwyd y cerrig ar foncyffion a rhafftiai o'r Mynyddoedd Preseli i Loegr, ble codwyd y cylch canol [[Côr y Cewri]] ohonyn.
CodwydDefnifyd ycarreg cylchlas canoli [[Côrgodi ynifer Cewri]]o ynadeiladau neeraill, Lloegrfel a bwyeiller neolithigenghraifft ([[Carn Menyn]] a [[Carn Alw|Charn Alw]]) o garreg las.
