Esblygiad: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
ZéroBot (sgwrs | cyfraniadau) B r2.7.1) (robot yn ychwanegu: am:ዝግመተ ለውጥ |
ychwanegu dolen i Wiciadur using AWB |
||
Llinell 6:
Newidiad dros amser nodweddion etifeddedig mewn [[poblogaeth]]au yw '''esblygiad'''. Esblygiad sydd yn gyfrifol am y cymhlethdod a'r amrywiaeth enfawr sydd yn nodweddu bywyd fel y'i welir ar y [[Daear|Ddaear]] heddiw. Gan fod rhai unigolion yn [[atgenhedlu]] yn fwy llwyddianus nag eraill—oherwydd nodweddion sy'n eu galluogi i oroesi'n well, i atynu cymar yn fwy llwyddianus, neu i fanteisio'n well o'u [[amgylchedd]]—a gan fod yr unigolion hyn yn tueddu i drawsyrru i'w epil y nodweddion a arweinodd at eu llwyddiant, tueddir i rywogaethau addasu dros amser i'w amgylcheddion. Dyma brif fecaniaeth esblygiad.
Mae ein dealltwriaeth heddiw o [[bioleg|fioleg]] esblygol yn cychwyn gyda chyhoeddiad papurau [[Alfred Russel Wallace]] a [[Charles Darwin]] ym 1858 a'i phoblogeiddio yn 1859 pan gyhoeddodd [[Charles Darwin]] ei ''[[On the Origin of Species]]''. Cyplyswyd hyn a gwaith mynach o'r enw [[Gregor Mendel]] a'i waith ar [[planhigyn|blanhigion]] a'r hyn rydym yn ei alw'n [[etifeddeg]] a [[genyn
==Syniadau newydd Darwin: esblygiad drwy [[detholiad naturiol|ddetholiad naturiol]]==
Llinell 13:
Dyma rai o conglfeini detholiad naturiol:
#Pe bai pob [[organebau byw|organeb]] yn atgynhyrchu'n llwyddiannus, yna byddai poblogaeth y rhywogaeth hwnnw yn cynyddu tu hwnt i reolaeth<ref>Gweler: The Structure of Evolutionary Theory gan Stephen J Gould, cyhoeddwr: Harvard University Press, 2002, tudalen 1433; isbn = 0674006135</ref>
#Mae adnoddau pob amgylchedd yn gyfyngedig (e.e. hyn-a-hyn o goed sydd ar ynys)
#Mae organebau yn wahanol, ac nid oes byth ddau organeb yn union yr un fath; mae gan bob rhywogaeth, felly, gyfoeth o amrywiaeth ac mae amrywiaeth hefyd, wrth gwrs, yn bodoli rhwng rhywogaethau.
Llinell 47:
<!-- DIM TESTUN DAN Y LLINELL YMA OS GWELWCH YN DDA. CATEGORIAU A RHYNGWICI YN UNIG -->
[[Categori:Esblygiad| ]]▼
[[Categori:Bioleg]]▼
{{eginyn bioleg}}
Llinell 57 ⟶ 56:
{{Cyswllt erthygl ddethol|zh}}
{{Cyswllt erthygl ddethol|ru}}
{{Wiciadur|{{PAGENAME}}}}
▲[[Categori:Esblygiad| ]]
▲[[Categori:Bioleg]]
[[af:Evolusie]]
| |||