Parafeddyg: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
B tynnu nodyn eginyn
ychwanegu dolen i Wiciadur using AWB
Llinell 11:
==Hanes parafeddygaeth==
 
Mae cysylltiad wedi bod rhwng parafeddygaeth a gwrthdaro milwrol dros y blynyddoedd. Mae'r cofnod cyntaf o broses ffurfiol o ddelio gyda phobl sydd wedi eu hanafu yn dyddio'n ôl i Lengoedd Ymerodraeth Rhufain, lle roedd gan y Canwriaid hŷn, nad oedd yn gallu ymladd bellach, gyfrifoldeb i drefnu symyd y rhai oedd wedi eu anafu o faes y gad a gofalu amdanynt. Er nad oedd yr unigolion rhain yn feddygon, mae'n debyg eu bônt ymhlith y [[llawfeddyg|llawfeddygon]]on cynharaf, gan bwytho anafiadau, a chyflawni trychiadau, ond roedd hyn yn ôl yr angen ac nid oeddent yn derbyn hyfforddiant ffurffiol, hyd y gwyddom. Parhaodd y drefn hon drwy gydol y [[Croesgadau]], gyda Marchogion ''Hospitallers'' yn [[Urdd Sant Ioan o Jeriwsalem]], sydd yn adnabyddus hyd heddiw fel [[Ambiwlans Sant Ioan]] neu yn ([[Saesneg]] fel ''St. John Ambulance''), gan barhau i lewnwi rôl tebyg mewn digwyddiadau cyhoeddus.
 
Crewyd y [[cerbyd]] cyntaf a ddylunwyd yn benodol fel ambiwlans yn ystod [[Rhyfel Napoleon]], a galwyd hi yn ''ambulance volante'' yn Ffrangeg. Crewyd hon gan Brif Lawfeddyg Napoleon sef y Barwn [[Dominique Jean Larrey]]. Bwriad y ddyfais a arferid ei thynnu gan geffyl, oedd i gludo cleifion at y llawfeddygon, a oedd yn aros y tu cefn i faes y gad, yn gyflym. Os oeddent yn goroesi'r daith gyda'u hanafiadau, byddent yn derbyn y lefel o sgiliau llawdrniaeth a oedd yn bodoli yn y 19eg ganrif cynnar, felly roedd eu hunllef ar ddechrau! Nid oedd y cerbydau'n gyffredin, ac ni roddwyd blaenoriath i driniaeth y rhai a oedd wedi eu hanafu; nid oedd yn anghyffredin i gerbydau fel y rhain gael y swydd o gludo arfau rhyfel hefyd i flaen y gad, cyn cludo'r cleifion yn ôl. Ni newidodd ddyluniad syml y cerbydau hyn dros y ganrif wedyn.
Llinell 21:
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
 
 
 
{{Wiciadur|{{PAGENAME}}}}
 
[[Categori:Galwedigaethau gofal iechyd]]
Llinell 31 ⟶ 35:
[[es:Paramédico]]
[[fr:Secours paramédicaux]]
[[id:Paramedis]]
[[he:פאראמדיק]]
[[id:Paramedis]]
[[pl:Ratownik medyczny]]