Rhif atomig: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
MerlIwBot (sgwrs | cyfraniadau)
B robot yn ychwanegu: tl:Bilang na atomiko
ychwanegu dolen i Wiciadur using AWB
Llinell 1:
Mewn [[Cemeg]] a [[Ffiseg]], y '''rhif atomig''' ('''''Z''''') yw nifer y [[proton|protonau]]au a ddarganfyddir yng [[cnewyllyn atomig|nghnewyllyn]] yr [[atom]]. Mewn atom sydd â [[gwefr]] niwtral, mae nifer yr [[electron]]au o amglych y niwclews yn hafal i'r rhif atomig.
 
Yn wreiddiol, roedd y rhif yn dangos safle'r elfen yn y [[tabl cyfnodol]] yn unig. Pan drefnodd [[Dmitri Mendeleev]] yr [[elfen cemegol|elfennau cemegol]] hysbys yn grwpiau yn ôl eu tebygrwydd cemegol, gwelodd bod trefnu'r elfennau yn ôl eu [[màs atomig]] yn gadael rhai yn anghymharus. Wrth roi'r elfennau mewn trefn a oedd yn ffitio'u priodweddau cemegol agosaf, eu rhifau yn y tabl oedd eu rhifau atomig. Roedd y rhif yma bron ar gyfartaledd gyda màs yr atom ond hefyd yn adlewyrchu rhyw briodwedd arall.
Llinell 6:
 
Mae gan rhif atomig elfen, berthynas agos i'w [[rhif màs]] (er na ddylid eu cymysgu) sef y nifer o brotonnau a [[niwtron]]nau mewn niwclews atom. Daw'r rhif màs yn aml ar ôl enw'r elfen e.e. [[Carbon-14]] (a ddefnyddir mewn dyddio Carbon).
 
 
 
{{Wiciadur|{{PAGENAME}}}}
 
[[Categori:Cemeg]]