Llyfr Blegywryd: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
B cat |
newidiadau man using AWB |
||
Llinell 2:
Y prif nodweddion ar y grŵp o lawysgrifau a elwir yn ''Llyfr Iorwerth'' mewn cymhariaeth a'r dulliau eraill yw:
*Yn ôl traddodiad, golygwyd y Gyfraith yn y dull hwn gan gŵr o'r enw Blegywryd ''ysgolhaig'', clerigwr (fe ymddengys) o Ddyfed a ddewiswyd gan y brenin [[Hywel Dda]] i ysgrifennu'r drefn newydd ar gyfreithiau Cymru a wnaed yn ei deyrnasiad ef (yn ôl testunau ''Llyfr Blegywryd''). Ceir cyfeiriad at un Blegywryd fab Owain (''Bledcuirit filius Eniaun'') dan gofnod am y flwyddyn 955 yn ''[[Llyfr Llandaf]]'', ond ni ellir profi'r uniaethiad ag awdur ''Llyfr Blegywryd'' yn derfynnol. Awgrymodd Syr [[J. E. Lloyd]] ei fod yn ŵr o Went.
*''Llyfr Blegywryd'' yw'r mwyaf "ceidwadol" o'r tri Dull o ran trefn a chynnwys.
*Ceir rhai adrannau a gysylltir yn arbennig â Dyfed ac yn enwedig trefn eglwysig y dalaith honno, er enghraifft Saith Esgobty Dyfed. Awgryma hyn mai clerigwr neu glerigwyr fu'n gyfrifol am y Dull a gellid cynnig ei fod yn gysylltiedig â [[Tyddewi|Thyddewi]].
*Yn yr un modd ag y mae ''Llyfr Iorwerth'' yn pwysleisio safle arbennig llys [[Aberffraw]] yng Ngwynedd, ceir pwyslais ar bwysigrwydd [[Castell Dinefwr|Dinefwr]], safle llys brenhinoedd [[Deheubarth]].
Llinell 9:
==Llyfryddiaeth==
*Stephen J. Williams a J. Enoch Powell (gol.), ''Llyfr Blegywryd'' (Caerdydd, 1942; ail argaffiad 1961).
*Morfydd E. Owen, 'Y Cyfreithiau', yn ''Y Traddodiad Rhyddiaith yn yr Oesau Canol'' (Gwasg Gomer, 1974)
[[Categori:Cyfraith Hywel]]
| |||