Harri II, brenin Lloegr: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

 

Ym 1164, ymunodd y Gymru rydd gyfan, sef teyrnasoedd Gwynedd, [[teyrnas Powys|Powys]] a [[Deheubarth]], ynghyd ag arglwyddi Cymreig [[Rhwng Gwy a Hafren]], ag [[Owain Gwynedd]] yn ei ryfel dros gadw annibyniaeth Cymru yn erbyn Harri II. Ar ôl buddugoliaethau gan y Cymry yn ardal [[Tegeingl]], paratôdd brenin Lloegr fyddin fawr i ymosod ar Gymru. Cynulliodd byddin y Saeson yn arglwyddiaeth [[Croesoswallt]] yn haf [[1165]] tra arosai'r Cymry yr ochr arall i'r [[Berwyn]]. Ceisiodd Harri II arwain ei fyddin i fyny [[Dyffryn Ceiriog]] gyda'r bwriad o groesi'r Berwyn a thorri'r llinell rhwng gogledd a de Cymru, ond roedd y tywydd yn ei erbyn. Glawiodd yn drwm a suddai ei farchogion ar eu meirch rhyfel trwm i'r llaid ac felly hefyd y milwyr traed. Roedd y Cymry yn aros eu cyfle. Ar ôl aros i'r Saeson gyrraedd man cyfyng a choediog yng Nghrogen ger [[Tregeiriog]], ymosodasant ar golofnau blaen y fyddin Seisnig a'u dinistrio. Ffôdd gweddill y fyddin yn ôl i'r Gororau ac roedd ymgyrch brenin Lloegr ar ben. Cyfeirir at y frwydr fel [[Brwydr Crogen]].

 

{{dechrau-bocs}}

 

{{Link FA|pl}}

[[sh:Henry II od Engleske]]

[[tl:Enrique II ng Inglatera]]