Fersiwn yn ôl 10:11, 27 Ionawr 2013 golygu SantoshBot (sgwrs \| cyfraniadau) 285 golygiad B r2.7.3) (robot yn ychwanegu: pa:ਕਾਲਾ ਸਾਗਰ ← Cymharer â'r fersiwn gynt		Fersiwn yn ôl 09:00, 8 Mawrth 2013 golygu dadwneud BOT-Twm Crys (sgwrs \| cyfraniadau) Botiau 819,356 golygiad newidiadau man using AWB Cymharer â'r fersiwn dilynol →
Llinell 4: Môr sy'n gorwedd rhwng de-ddwyrain [[Ewrop]] ac [[Asia Leiaf]] ydy'r '''Môr Du''' (''Pontus Euxinus'' y [[Gwlad Groeg\|Groegiaid]]). Mae'n cysylltu â'r [[Môr Canoldir]] trwy [[culfor\|gulfor]] [[Bosporus]] a [[Môr Marmara]], ac â [[Môr Azov]] trwy [[Culfor Kerch\|Gulfor Kerch]]. Trwy'r Bosporus mae 200  km² o ddŵr hallt yn llifo i mewn i'r Môr Du bob blwyddyn, ac mae tua 320  km² o ddŵr ffres y flwyddyn yn dod o'r ardaloedd o gwmpas y Môr Du, yn bennaf o ddwyrain a chanolbarth Ewrop. Yr afon fwyaf sydd yn llifo i'r Môr Du yw [[Afon Donaw]]. Maint arwynebedd y Môr Du yw 422,000  km², a'i ddyfnder mwyaf yw 2210m. Y gwledydd o gwmpas y Môr Du yw [[Twrci]], [[Bwlgaria]], [[Romania]], [[Wcráin]], [[Rwsia]] a [[Georgia]]. Gweriniaeth hunanlywodraethol sydd yn perthyn i'r Wcráin yw'r [[Crimea]]. Llinell 20: Mae rhai arbennigwyr yn meddwl mai'r tiroedd o amgylch y Môr Du oedd cartref gwreiddiol y [[Proto-Indo-Ewropeaidd]], ond mae eraill yn meddwl fod hynny i'w lleoli rhywle yng nghyffiniau [[Môr Caspia]]. Ym [[1997]] cyhoeddwyd damcaniaeth gan William Ryan a Walter Pitman o [[Prifysgol Columbia]] fod gorlif fawr iawn wedi rhedeg trwy'r [[Bosporus]] tua'r flwyddyn [[5600 CC]]. Milau o flynyddoed cyn hynny roedd dŵr oedd yn dod o [[rhewlif\|rewlifau]] wedi toddi yn llifo i'r Môr Du a Môr Caspia a fel hynny roedd eu lefelau'n codi. Pan ddiflanodd y rhewlifau aeth dŵr yr afonydd yn llai a gostyngodd lefelau'r Môr Du a'r Môr Caspia eto. Ar ôl hynny, o gwmpas 5600 C.C., cododd lefelau'r moroedd eraill a gorlifodd y Môr Canoldir i'r Môr Du. Mewn canlyniad roedd tua 155,000  km² (tua 60,000 milltir²) o dir dan dŵr a newidiwyd y Môr Du o lyn dŵr ffres i fôr dŵr hallt. Mae'n debyg i'r bobl a oedd yn dianc am eu bywyd ffoi i'r gogledd-orllewin i Ewrop a lledaenu [[amaethyddiaeth]] yno. Mae'n bosib hefyd fod y cof am y gorlif hon wrth wraidd y traddodiad am y [[Dilyw]] yn y [[Beibl]]. Llinell 27: Enwyd y môr yn Fôr Du gan forwyr Groegaidd cynnar am fod ei liw yn dywyllach na hynny'r Môr Canoldir. Mewn wirionedd, ni ellir weld ond hyd at 5m (15 troeddfedd) i lawr yn y Môr Du, ond gellir gweld hyd at 30m (100 troeddfedd) i lawr yn y Môr Canoldir. {{Cyswllt erthygl ddethol\|sl}}▼ [[Categori:Y Môr Du\| ]] Llinell 36 ⟶ 38: [[Categori:Daearyddiaeth Twrci\|Mor Du]] [[Categori:Daearyddiaeth Wcráin\|Mor Du]] ▲{{Cyswllt erthygl ddethol\|sl}} [[ab:Амшын Еиқәа]]

Y Môr Du: Gwahaniaeth rhwng fersiynau